بازخوانی تجربیات برنامه ریزی سکونتگاههای روستایی در معرض خطر، با نگاهی به طرح جابه جایی روستای صفی آباد مینودشت
سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 469
فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_RRP-2-4_008
تاریخ نمایه سازی: 2 آبان 1396
چکیده مقاله:
تغییر در فضاهای روستایی، تحت تاثیر نیروهای درونی (محلی) و عوامل و رخدادهای بیرونی، ازجمله سیاست گذاریها یا اقدامات عمرانی در مقیاسهای محلی، ناحیه ای و ملی است. از جمله این اهداف عمرانی می توان به طرح های جابه جایی سکونتگاههای روستایی اشاره کرد که در مواردی مانند احداث سد، بازسازی پس از روی دادن سوانح طبیعی و دورسازی از محل خطرات طبیعی به اجرا درمی آیند. با اجرای طرح جابه جایی روستای صفیآباد واقع در شهرستان مینودشت به دلیل رانش زمین، دگرگونیهایی در ابعاد مختلف فضایی- کالبدی این روستا پدید آمده است و سیستم اقتصادی، اجتماعی و کالبدی روستا به شدت تحت تاثیر قرار گرفته است؛ از این رو، در تحقیق حاضر علاوه بر مرور تجربیات مربوط به جابه جایی کالبدی سکونتگاههای روستایی، پیامدهای اجرای طرح جابه جایی روستای صفیآباد مینودشت بررسی شده است. روش تحقیق، روش توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات لازم از طریق روشهای کتابخانهای و میدانی (شامل مشاهده مستقیم، مصاحبه و تکمیل پرسش نامه) به دست آمده اند. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، سرپرستان خانوارهای جابه جاشده روستای صفی آباد (338 خانوار) است که در طرح جابه جایی، مکان خود را تغییر داده اند و در محل جدید سکنی گزیده اند. با استفاده از فرمول کوکران و اصلاحیه آن، 117 خانوار به عنوان نمونه آماری برگزیده شدند. برای تجزیه وتحلیل دادههای پرسش نامه، از آزمونهای توصیفی و آزمون آماری ویلکاکسون، برای بررسی آثار و پیامدهای طرح در سه بعد کالبدی- محیطی، اقتصادی و اجتماعی– فرهنگی در دو دوره قبل و بعد از جابه جایی روستا (در نرمافزار آماری SPSS ) استفاده شد. نتایج به دست آمده حاکی از تفاوت معناداری ازلحاظ آماری در تعدادی از مولفههای کالبدی، اقتصادی و اجتماعی است؛ به گونه ای که تغییرات مثبت آن در شاخص های کالبدی و فیزیکی سکونتگاه است؛ ولی پیامدهای منفی آن در زمینههای اقتصادی و اجتماعی می باشد. به بیان دیگر، باوجود ازبین رفتن تهدیدهای محیطی ناشی از رانش زمین، کیفیت زیستپذیری روستا ارتقاء نیافته است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حمید جلالیان
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
رضا سلیمانگلی
دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
علی طورانی
دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران