ارزیابی تولید رواناب حوزه های آبخیز مناطق نیمه خشک تحت شرایط تغییر اقلیم (مطالعه موردی: حوزه زشک-ابرده)

چرخه هیدرولوژی در حوضه رودخانه ها و منابع آب قابل دسترس در مناطق خشک و نیمه خشک جهان به شدت تحت تاثیر تغییرات اقلیم و افزایش بیش از حد انتشار گازهای گلخانه ای قرار دارند. در این مقاله کارایی مدلSWATدر شبیه سازی هیدرولوژیکی حوضه آبخیز زشک-ابرده و همچنین نرم افزار-CUP SWAT جهت بررسی عدم قطعیت مدل مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج واسنجی مدل SWAT نشان می دهد که این مدل از کارایی مطلوب جهت شبیه سازی رواناب برخوردار است. جهت بررسی اثرات تغییر اقلیم در دوره های آتی و به منظور مطالعات در مقیاس منطقه ای، از روش BCSD استفاده شد. جهت بررسی تغییر اقلیم از مدل MIROC-ESM استفاده گردید. علاوه بر این تغییرات اقلیم آینده توسط چهار سناریوی جدید انتشار (RCPs) به نام های RCP2.6، RCP4.5، RCP6.0 و RCP8.5 تحت سه بازهی زمانی آینده نزدیک (2014-2042)، آینده میانی (2042-2071) و آینده دور (2072-2100) مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند. به منظور بررسی روند تغییرات مولفه های اقلیمی از آزمون آماره من-کندال استفاده شد.نتایج حاصل از آزمون من- کندال، نشان داد که مولفه ی بارش تغییرات کاهشی که از نظر آماری معنی دار نمی باشد، پیروی میکند و درجه حرارت روند افزایشی معنی داری از خود نشان داد. تغییرات رواناب در سناریوهای انتشار RCP4.5 برای آینده میانی و دور و در سناریوی انتشار RCP8.5 برای آینده دور از روند معنیدار کاهشی تبعیت می کند. رواناب در بازه زمانی آینده نزدیک در سناریو انتشار RCP4.5 و در آینده های نزدیک و میانی در سناریو انتشار RCP8.5دارای تغییرات کاهشی است که از نظر آماری معنی دار نمی باشد، پیروی میکند. به طور کلی این نتایج نشان می دهد که مقادیر درجه حرارت، بارش و رواناب تا انتهای قرن 21 در حوضه زشک-ابرده به ترتیب افزایشی، کاهشی و کاهشی خواهد بود.

کلیدواژه ها:

SWAT ، BCSD ، تحلیل عدم قطعیت ، حوضه زشک-ابرده ، ، من-کندال ، RCPs