پهنه بندی آسیب پذیری مناطق محروم در برابر زلزله با استفاده از (GIS مطالعه موردی شهرستان قزوین)

شهرهای امروزی در نقاط مختلف به دلایل متعدد از جمله نوع مکان گزینی، توسعه فیزیکی نامناسب، عدم رعایت استانداردهایلازم و مواردی دیگر همواره در معرض خطرات ناشی از بلایای طبیعی قرار دارند یکی از این خطرات که بسیاری از شهرهایجهان از جمله کشور ما را تهدید می کند، زمین لرزه است. با توجه به واقع شدن ایران بر روی یکی از دو کمربند زلزله خیزجهان و وجود گسل های فراوان و متعدد زلزله در فلات ایران امری طبیعی است و از زلزله خیزترین کشورها محسوب می شود(خشالی، 1378 ،ص 30) و شهرهای آن در رابطه با این پدیده طبیعی آسیب های فراوان دیده اند. در پهنه بندی نسبی خطر زمینلرزه در ایران قزوین نیز از شهرهای مهم است که از این قاعده مستثنی نمی باشد و در جایگاه پهنه بندی با خطر نسبی بالا قراردارد و با توجه به زمین لرزه های بزرگی مثل بویین زهرا 1341 که در طول تاریخ گذشته آن روی داده است وخساراتقابل توجهی که به بناهای آن وارد آمده است از جمله این مناطق می باشد.از آنجاییکه تعیین میزان آسیب پذیری به ویژه در مناطق محروم از اهمیت بالایی برخوردار است و طبقه بندی واحدهای مکانیاز نظر درجه ی آسیب پذیری در برابر زلزله جهت شناسایی نواحی خطرناک امری ضروری به نظر می رسد. در این مقاله،اطلاعاتبه صورت اسنادی و کتابخانه ای گردآوری و سپس آسیب پذیری مناطق محروم و پهنه بندی آن در شهرستان قزوین با استفادهاز سیستم اطلاعات جغرافیایی مشخص گردید. یافته ها چنین نشان می دهد که روستاهای الموت غرب و طارم سفلی با درجهمحرومیت بالا و زلزه خیز می باشند که در این پهنه بندی نقش عوامل زمین ساخت، شیب، توپوگرافی، تراکم جمعیت، مناطقمسکونی، در ارتباط با پهنه های خطر مورد بررسی قرار می گیرند.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی ، زلزله ، قزوین ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، آسیب پذیری مناطق محروم