بررسی راهکارهای اقلیمی کاهش مصرف انرژی در معماری خانه های سنتی اقلیم های سرد و کوهستانی (نمونه موردی خانه های صادقی و میرفتاحی اردبیل)

از آنجا که بیش تر منابع انرژی فسیلی زمین رو به اتمام و یا نابودی است، شاید بشر بتواند با اتکای به طبیعت و منابع انرژی لایزال آن آینده ای روشن تر برای خود ترسیم کند. با توجه به اقلیم و آب و هوای متفاوت در ایران، در معماری سنتی ایرانی در هر اقلیم، گونه های ساختمانی مختلف وجود دارد. گذشتگان ما برای تطابق با شرایط سخت اقلیمی در نحوه طراحی و انتخاب مصالح و نوع ساخت خود، به گونه ای عمل می کردند که بنا بهترین شرایط را برای آسایش و آرامش انسان فراهم آورد. بررسی معماری سنتی ایران نشان میدهد که معماران توانسته اند با در نظر گرفتن اصول زیباییشناسی و تاکید موکد بر حفظ محیط زیست، نیازهای اقلیمی هر منطقه را پاسخگو باشند. گستردگی اقلیم سرد در کشورمان، توجه به طراحی بناها وکالبد شهرهای اقلیم سرد و کوهستانی را که ازمصرف کنندگان عمده انرژیهای فسیلی به شمار میروند، را ضروری جلوه می نماید. هدف از این مطالعه، ارایه راهکارهای اقلیمی در ساختمانهای مسکونی سنتی در اقلیم سرد اردبیل است. از اینرو در این تحقیق طراحی اقلیمی خانه های مسکونی سنتی، به عنوان یکی از عناصر پایه مورد ارزشیابی قرار میگیرد و نقش آنها در دستیابی به کاهش مصرف انرژی بررسی میگردد. روش تحقیق توصیفی-تار یخی با مطالعه کیفی است. جامعه تحقیق، معماری خانه های سنتی اقلیم سرد و کوهستانی شهر اردبیل می باشد که بصورت نمونه موردی، خانه صادقی و خانه میرفتاحی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که مولفههایی همچون جهتگیری مناسب بنا و بازشوها، استفاده از مصالح با ظرفیت حرارتی بالا، دیوارهای ضخیم و سقف مسطح، حیاط مرکزی و قسمت های تابسنان نشین و زمستان نشین از عوامل مهم طراحی در این اقلیم میباشد.

کلیدواژه ها:

خانه های سنتی اردبیل ، اقلیم سرد و کوهستانی ، طراحی اقلیمی ، کاهش مصرف انرژی