نقش جزیره قشم در تحولات اقتصادی و سیاسی خلیج فارس در دوره صفویه

با ورود استعمارگران اروپایی در دوره صفویه به عرصه مناسبات و رقابت های تجاری و سیاسی خلیج فارس، تغییرات جدیدی در این منطقه به وجود آمد. در این دوره با مسدود شدن مسیر خشکی راه ابریشم توسط عثمانی، خلیج فارس و جزایر آن تنها راه تجاری بسیاری از کشورها بود که باعث انگیزه تسلط بر آن را در فکر قدرت های اروپایی انداخت. از آنجایی که جزایر مذکور در جهت تحقق اهداف کشور پرتغال و حاکمیت آن بر خلیج فارس و هندوستان از اهمیت ویژهای برخوردار بودند، درنتیجه این کشور ترغیب شد تا به تصرف و ایجاد پایگاه در آنها اقدام ورزد. از طرف دیگر ضعف حکومت مرکزی صفویه در ایران و نبود قدرت نظامی دریایی برای حفظ امنیت منطقه منجر به تسلط استعماری آن کشورهای اروپایی شد. متغیر اصلی در این پژوهش جزیره قشم و متغیر وابسته یعنی دوره صفویه میباشد؛ هدف این تحقیق بررسی نقش جزیره قشم در تحولات سیاسی و اقتصادی خلیج فارس در دوره صفویه است. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات تحلیلی است که از مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که بازرگانی و دریانوردی در این دوران با وجود آنکه توسط بازرگانان و دریانوردان ایرانی و بومی اداره میشد اما به هیچ وجه رنگ و بوی انحصاری نداشت و تمام گروه های قومی و مذهبی از تمام کشورها در آن سهیم و شریک بودند و همچنین به علت هم جواری با هرمز در برهه ای از زمان مرکز اصلی و مهم در مناسبات تجاری شرق و غرب جهان نقش ویژهای داشت.

کلیدواژه ها:

جزیره قشم ، خلیج فارس ، اقتصادی و سیاسی