آسیبهای اجتماعی از دیدگاه قرآن و راه های پیشگیری از آن

تاثیر گستردهی جمعگرایی و جامعه بر حیات انسان به روشنی بر این حقیقت دلالت دارد که توفیق در هر گونه حرکت تعالی بخش، مستلزم وجود محیطی مناسب، آرامش و امنیت در عرصههای گوناگون حیات اجتماعی است.ناامنی در هر یک از ابعاد آن، موجب بروز انحراف و آسیب در جامعه میگردد. قرآن کریم کتاب هدایت و سعادتبشر بسیاری از ابعاد گوناگون پیچیده بشر را قبل از آن که مکاتب روان شناسی قرن بیستم بخواهند درباره آدمی اظهارنظر کنند، روشن ساخته است. خداوند متعال در آیههای 7 و 8 سورهی شمس میفرماید: و قسم به جان آدمى و آن کس که آن را )آفریده و( منظم ساخته، سپس فجور و تقوا )شر و خیرش( را به او الهام کرده است. از این دو آیهاستنباط میشود که اسلام برخلاف برخی مکاتب بشری نگرش بدبینانهای به انسان ندارد. علاوه بر آن این استعداد را در انسان میبیند که راه پاکی، تقوی و خیر را در پیش گیرد. همان طور که در قرآن کریم، دربارهی آسیبها و پیامدهای آن در اقوام و اجتماعات مختلف بیان شده است، در آموزههای آن راهکارهای پیشگیری و درمان آسیبها نیز به طور کلی بیان شده است. تخلف از قوانین الهی، جامعه را به فساد و تباهی میکشاند و زمینهی بروز انواع گناهان و آسیبهای اجتماعی را در جامعه پدید میآورد. از نگاه قرآن و روایات مهمترین چیزی که جامعه انسانی را استوار میسازد توجه به مسایل بر اساس قوانین شرع اسلام است. دین مبین اسلام به پیشگیرى بیش از درمان و اصلاح اهتمام دارد. پس قرآن به عنوان مهمترین منبع اصلی دین اسلام ساز و کارهای معرفتی و اخلاقی را به منظور پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، بیان میکند. مقاله حاضر در پی آن است که برخی از این آسیبهای اجتماعی که قرآن کریم انسانها را از انجام آنها نهی کرده است، مانند: غیبت کردن؛ بدگمانی؛ تمسخر، عیبجویی، هرزهزبانی و القاب زشت؛ تجسس؛ بیعدالتی؛ بیتوجهی نسبت به آسیب دیدگان؛ ظلم؛ اسراف، ثروت و راههای پیشگیری از این آسیبها مانند: ایمان؛ تقوی؛ عبادت؛ امر به معروف و نهی از منکر؛ برادری؛ تعلیم و تربیت؛ آموزههای دینی؛ انفاق و بخشش؛ عفو و گذشت را تبیین و بررسی کند. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و از طریق جمع آوری - اطلاعات به صورت کتابخانهای انجام گرفته است

کلیدواژه ها:

قرآنکریم ، آسیب اجتماعی ، پیشگیری از آسیب