ارزیابی خصوصیات مرفوفیزیولوژیک ارقام پنبه (Gossypium hirsutum) تحت تنش کمبود آب در مرحله گیاهچه ای

شناسایی و استفاده از ارقام متحمل به تنش خشکی یکی از راه کارهای بهبود تولید پنبه در سیستم های زراعی تحت تنش می باشد. بدین منظور تعداد22 رقم پنبه با استفاده از آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده دانشگاه فردوسی مشهد تحت دو شرایط بدونتنش و تنش کمبود آب ( 1 - مگ اپاسکال) رشد یافتند. رطوبت گلدان های حاوی ارقام پنبه تا مرحله دو برگ حقیقی در حد ظرفیت زراعی نگه داری و پساز آن با استفاده از روش وزنی تا پایان آزمایش پتانسیل آب در حد 1 - مگاپاسکال حفظ شدند. تنش خشکی سبب کاهش معنی دار اما متفاوت وزنخشک اندام های هوایی و ریشه گیاهچه در ارقام حساس و متحمل شد. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد، صفات وزن خشک برگ و ریشه بالاترین ووزن خشک ساقه و ارتفاع کمترین همبستگی را با وزن خشک بوته، تحت تنش کمبود آب داشتند. در شرایط تنش میزان تلفات برگ در ارقام متحمل کمتر از ارقام حساس بود. تنش خشکی تاثیر کمتری بر افزیش دمای برگ ارقام متحمل داشت. ارقام ورامین، 43347 ، خرداد، دلتاپاین 25-43200 و B-433 با کمترین کاهش در میزان تعداد و سطح برگ، و نیز وزن خشک برگ، ریشه و ساقه و وزن خشک بوته و نیز محتوای نسبی آب برگ و هدایتروزنه ای به عنوان ارقام متحمل و ارقام 43259 ، نازیلی 84 ، کوکر 349 ، نارابرای، شیرپان 539 و Asj2*349 با بیشترین کاهش در مقادیر صفات مذکور به عنوان ارقام حساس به تنش خشکی در مرحله گیاهچه ای شناخته شدند.

کلیدواژه ها:

تحمل خشکی ، دمای برگ ، مقاومت روزنه ای ، وزن خشک ، همبستگی