رابطه آموزش گروهی مهارت حل مسیله با رشد تفکر خلاق و ابعاد آن

امروزه هدف عمده تمامی نهادهای آموزشی وپرورشی ایجاد توانایی حل مسیله وخلاقیت در دانشآموزان است. چراکه خلاقیت مستلزم حل کردن مسایلی است،و افراد خلاق قبل ازآنکه مسایل راحل کنندآنها را میآفرینند یا بر پیچیدگی آن میافزایند. پستنها ازراه ایجاد این تواناییها است که میتوان افراد را برای مقابله باشرایط متغیر زندگی وموقعیتهای جدیدی که مرتبا با آنها روبرو میشوند آماده کرد؛ بنابراین آموزش مهارت حل مسیله ازمهمترین متغیرها در پرورش و ارتقاء تفکرخلاق در دانشآموزان میباشد.از این رو، مطالعه حاضر با هدف (تعیین اثربخشی آموزش گروهی مهارت حل مسیله بر رشد تفکر خلاق دانش آموزان دختر مقطع سوم دبیرستان شهرستان یزد) انجام پذیرفت.تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی بوده و به لحاظ اجرا شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پسآزمون همراه با گروه کنترل انجام گرفت. به همین منظور، دو گروه همتا شده از دانشآموزان دختر مقطع سوم دبیرستان شهر یزد در قالب گروه آزمایشو کنترل انتخاب شدند، سپسمداخلات آموزشی (آموزش مهارت حل مسیله) به گروه آزمایشطی 8 جلسه 60 دقیقه ای اجرا گردید. هر هفته دو جلسه 60 دقیقهای و بر طبق یک بسته آموزشی در جلسات مختلف، مهارت حل مسیله به دانش آموزان آموزش داده شد.در جلسه اول دوره آموزشی، پیش آزمون (تکمیل پرسشنامه تفکر خلاق) نیز انجام گرفت؛ و در جلسه آخر نیز پس آزمون (تکمیل پرسشنامه تفکر خلاق) انجام گرفت؛ همچنین مقیاس تفکر خلاق در گروه کنترل (در دو نوبت پیش آزمون و پش آزمون) نیز اجرا شده، و داده ها جمع آوری گشت.ابزار پژوهشپرسشنامه آزمون تفکر خلاق تورنسفرم B تصویری بود. دادههای به دست آمده از طریق پرسشنامه در مرحله پیشآزمون و پسآزمون؛یافته های پژوهشنشان داد که، تاثیر آموزش گروهی مهارت حل مساله برافزایش میزان خلاقیت دانشآموزان تایید می شود، باتوجه به مقدار مجذور اتا 0.931 رابطه قوی نشان داده میشود. یعنی93.1 درصد نمرات خلاقیت تحت تاثیر آموزش گروهی مهارت حل مسیله، تبیین می شود.تاثیر آموزش گروهی مهارت حل مساله بر افزایش میزان سیالی ذهنی67.6 درصد)؛ انعطاف پذیری ذهنی 75 ذهنی 80.7 درصد بسط 42.1 درصد درصد)؛ دانشآموزان تایید می شود. حل مسیله یکی از مهم ترین فرآیندهای تفکر است که به افراد کمکمی کند تا مقابله موثری با مشکلات و چالشهای زندگی داشته باشند و در سلامت روانی و اجتماعی افراد نقشمهمی بازی می کند. هر چند خلاقیت نیز مانند هوش، بعد ارثی دارد،باز هم عوامل محیطی می توانند بر این توانایی اثر بگذارند؛ و لذا آموزشمی تواند منجر به ارتقاء خلاقیت گردد.

کلیدواژه ها:

مهارت حل مسیله ، خلاقیت ، سیالی ، بسط ، انعطافپذیری ، ابتکار ذهنی ، دانشآموز