کاربرد روش های آماری چند متغیری و ژیوشیمیایی جهت ارزیابی آلودگی آب زیرزمینی آبخوان آبرفتی دشت لور و مجاور زباله دانی جارمه در شمال شرقشهراندیمشک

منابع و علل آلودگی آب های زیرزمینی در ارتباط نزدیک با استفاده انسان از آب می باشد. به همین دلیل، تلاش هایزیادی در جلوگیری، کاهش و محدود کردن آلودگی آب های زیرزمینی صورت گرفته است. برای جلوگیری از آلودگیمنابع آب زیرزمینی، شناسایی و منشایابی آلودگی ها بسیار مهم می باشد. قرارگیری زباله دانی در بالادست حوضه پخشسیلاب جارمه و بافت دانه درشت رسوبات، پتانسیل نامطلوبی را برای آب زیرزمینی منطقه ایجاد کرده است. جهت انجاماین مطالعه از یازده حلقه چاه عمیق در بهمن 94 در دشت و سه نمونه دیگر در شهریور 95 مجاور زباله دانی نمونهبرداری انجام شد. لذا هدف از این مطالعه تعیین آلودگی های فلزات سنگین، نیترات و فسفات متاثر از محل دفع زبالهشهر اندیمشک در آب زیرزمینی دشت لور می باشد. همچنین درمورد هیدروشیمی منطقه تا حدودی بحث شد. میزانسختی زیاد و غلظت کم فلزات سنگین نشان داد کانی شدگی شدید آب زیرزمینی در منطقه وجود دارد. دیاگرام پایپرجهت شناسایی فرایندهای ژیوشیمیایی ایجاد شده در دشت لور مورد استفاده قرار گرفت. اکثر نمونه ها دارای بیکربناتhco3، کلسیم Ca و بعضی سولفات SO4 بالایی هستند، بنابراین می توان گفت آب زیرزمینی در برخورد با سازند بختیاری (کنگلومرای آهکی) و بخش لهبری (نمک های سولفاته رسی) بوده است. تیپ بیشتر نمونه ها بیکربنات، با کاتیون غالب کلسیم هستند. روش تحلیل مولفه های اصلی (PCA)جهت شناسایی منشا آلودگی های متاثر از عوامل طبیعی و انسانی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج PCA و هیدروشیمیایی و ژیوشیمیایی بیانگر آن هستند که تغییرات زیاد کیفیت آب زیرزمینی تحت تاثیر ماهیت سنگ میزبان است. که به میزان قابل توجهی خاصیت شیمیایی آب را تغییر میدهد. غلظت زیاد NO3 بیانگر فرایندهای غیرطبیعی مانند استعمال کودهای شیمیایی و فعالیت های کشاورزی است.

کلیدواژه ها:

آب زیرزمینی ، فلزات سنگین ، نیترات ، زباله دانی