تعیین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناختی فضاهای شهری با استفاده از نظریه ارتباط کلامی

در حوزه ی نظری و در حوزه عمل و کاربرد، تصویر روشنی از این که کیفیت زیبایی شناختی یک مکان یا فضای شهری به طور کلی دارای چه ابعادی و تحت تاثیر چه عواملی است، وجود ندارد. از این رو برای دستیابی به دیدگاه نسبتا جامعی از عوامل موثر در تعیین کیفیت زیبایی شناختی فضاها و محیط های شهری، چارچوبی برای شناسایی و طبقه بندی این وعامل پیشنهاد می شود. این چارچوب بر اساس نظریه ارتباط کلامی که توسط رومن یاکوبسن در حوزه زبان شناسی مطرح شده و پیش از این برای طبقه بندی مباحث زیبایی شناختی در فلسفه هنر و زیبایی شناسی به کار رفته، پیشنهاد شده است. در این پزوهش تلاش شده تا با اقتباس از این نظریه و با استفاده از روش تحلیل محتوا، مطالعات صورت گرفته در حوزه زیبایی شناسی در شهرسازی بر اساس ابعاد اصلی فرم ، معنا ، تماس ، زمینه ، مخاطب و فرستنده بررسی و طبقه بندی شود. یافته های این طبقه بندی نشان می دهد که این مطالعات نقش پنج عامل از عوامل فوق یعنی فرم، معنا، تماس، زمینه و مخاطب را در تعیین کیفیت زیبایی شناختی شهر تبیین کرده اند، اما به علت تمرکز صرف بر تجزیه زیبایی شناختی و نگاه تخصص محور به فرایند شکل دهی به مکان های زیبا، نقش عامل فرستنده را، به عنوان یکی از عواملی که کیفیت زیبایی شناختی شهر را تحت تدثیر قرار می دهد، نادیده گرفته اند.

کلیدواژه ها:

زیبایی شناسی شهری ، تجربه زیبایی شناختی ، نظریه ارتباط کلامی ، فرستده ، فرایند شکل دهی