الگوی معماری پایدار در اقلیم سرد و کوهستانی با نگاهی به مسجد سنگی ترک

پایداری یکی از الگوهای معماری مدرن در جوامع توسعه یافته می باشد، هر چه جامعه ای توسعه یافته تر باشد استفاده از مفاهیم پایدارینیز افزایش چشمگیری مییابد، الگویی که در معماری ایرانی- اسلامی سده های پیشین بسیار از آن استفاده شده است. معماران پیشین ایرانبا توجه به تجربیات و علمی که در انتخاب مصالح و فرم بنا داشته اند، تونسته اند با به کارگیری حداقل امکانات، بهترین و مناسبترین شرایطزیستی را فراهم آورده و بر شرایط نامساعد اقلیمی فایق آیند و اصول و بنیان های طراحی پایدار که امروزه مدنظر معماران و شهرسازان استرا برآورده سازند. با وجود بررسی های مکرر و تقریبا همه جانبه ای که در خصوص بناهای مختلف جهان صورت گرفته است اما جای بسیتاسف است این امر در مورد بناهای ایرانی بسیار اندک و در برخی موارد هیچ مطالعه و بررسی صورت نگرفته است.نظریه توسعه پایدار شهری موضوع نگهداری منابع برای حال و آینده از طریق استفاده بهینه از زمین و وارد کردن کمترین ضایعات بهمنابع تجدیدناپذیر است توسعه در استمرار زمانی و در پوشش همگانی مطلوب است. پایداری اکنون اولویت اول در قوانین حاکم بر برنامه ریزیشهری است. پایداری یکی از اولویت های اول در قوانین ساخت و ساز می باشد.با این نگرش مقاله حاضر به بررسی مسجد سنگی شهر ترک در 32 کیلومتری شمال شرقی شهر میانه به عنوان نمونه ای از الگوهای همسازبا اقلیم در منطقه کوهستانی و سرسیر ایران مورد بررسی قرار داده و با مروری بر مفهوم پایداری و معماری پایدار، پس از بیان نیازهایاقلیمی این بنا، ویژگی های بومی ساخت و ساز را استخراج و دسته بندی می کند. دستیابی به رموز معماری پایدار و ماندگاری این بنایمنحصر به فرد، میتواند به عنوان الگویی موفق در معماری اقلیم سرد و کوهستانی کشورمان به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

مسجد سنگی ، ترک ، معماری ایرانی- اسلامی ، معماری پایدار ، اقلیم سرد و کوهستانی