بررسی اثر ضدقارچی و شناسایی ترکیبات شیمیایی عصارههای گیاهی نعناع گربهای، توتون و آویشن کوهی

عصارههای گیاهی برای مدیریت عامل بیماری ارجحیت دارد، زیرا سموم شیمیایی گران قیمت بوده و مصرف آنها آلودگی زیست محیطی به همراه دارند. این تحقیق با هدف بررسی ترکیبات شیمیایی و اثر بازدارندگی عصارههای مختلف تعدادی گیاه دارویی در رشد قارچ عامل ساق زخم توتون در آزمایشگاه و انتخاب حلال مناسب برای عصارهگیری و انجام شده است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا0 تصادفی با سه عامل و سه تکرار انجام شد. عامل اول عصاره گیاهی شامل سه گونه گیاهی، عامل دوم حلال در پنج سطح (آب، استون، هگزان، اتانول و متانول) و عامل سوم غلظت (0 ،1000 و 2000 پی پی ام) در شرایط آزمایشگاه روی قارچ عامل ساق زخم توتون در مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش در سال 1394انجام شد. بررسی حداقل غلظت بازدارندگی عصارههای گیاهی با استفاده از روش اختلاط با محیط کشت انجام شد. شناسایی ترکیبات عصاره گیاهی به کمک دستگاه MS-GC صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که عصاره گیاهان نعناع گربهای، توتون و آویشن کوهی اثر بازدارندگی خوبی بر رشد قارچ مورد بررسی در این مطالعه دارند. بیشترین اثر بازدارندگی مربوط به عصاره استخراجی با حلال متانول، اتانول و هگزان بود. حداقل غلظت بازدارندگی عصاره متانولی، اتانولی و هگزانی نعناع گربهای، توتون و آویشن کوهی بر قارچبیماریزای مورد بررسی 1 میلیگرم بر میلیلیتر بود. مهمترین ترکیبات در عصاره گیاهی نعناع گربهای ،(9/0%) نوننال)، 7/1%) پیپرتنن)، 3/2%) تیمول)، 4/3%) سایلن)، 4/32%) منتول)، 3/36%) منتانول: شاملکارواکرول (%0/5 ، (کامفور (%0/4 (و لمونن (%0/3 ،(در عصاره گیاهی توتون شامل: گلوبولول (%18 ،(فیتولعصاره در و) 5/0%) تونبرگول و) 8/0%) لمونن)، 5/1%) ایمیدازول)، 7/1%) سایلن)، 9/2%) نیکوتین)، 6/3%) گیاهی آویشن کوهی شامل تیمول (38 ،(%آنتول ترانس (%4/5 ،(سایلن (%3/5 ،(کارواکرول (%2/03 ،( ایمیدازول (%1/8 (و نوننال (%1/1 (بود.

کلیدواژه ها:

حداقل غلظت بازدارندگی ، ساق زخم ، solani Rhizoctonia ، زیستسنجی