مقایسه میزان تجمع فلز نیکل در گیاه لویی Typha Latifolia ورسوبات رودخانه شاوور طی سال های 91 و 95

رودخانه شاووردر شمال غرب استان خوزستان می باشد.ورود فاضلاب شهری و درمانی شهرستان شوش،افزایش بی رویه ی فعالیت های کشاورزی ،آلودگی نفتی،استفاده بی رویه ی اهالی و گشاورزان از آب ها وپمپاژ کردن آب به وسیله ی موتورهای دیزلی موجب آلودگی رودخانه به فلزات سنگین شده است.برای بررسی نقش گیاه لویی در تجمع و پالایش فلز نیکل در سال های 91 و 95 پنج ایستگاه(باتوجه به وضعیت آلاینده ها)که هر کدام سه تکرار داشته ؛انتخاب شد.جهت هضم نمونه های رسوب از روش های (2000 AST ) و هضم نمونه گیاهی از روش (2000 yap)استفاده شد.دامنه میانگین چهار فصل غلظت فلز نیکل در سال 91 به مقدار 17/5 تا 77 و در گیاه لویی بین 9/6 تا 15/95 میلی گرم در کیلو گرم وزن خشک،که این مقداردرسال 1395 به مقدار 19/7 تا 82 ودرگیاه لویی بین 11/2 17/34 میلی گرم بر کیلو گرم وزن خشک می باشد. مطالعات طی سال های 91 و 95 نشان داد که اختلاف معنی داری در غلظت فلز نیکل در ایستگاه های مختلف وجود دارد و نسبت تجمع این فلز در سال 95 تا حدودی بیش تر شده است. (0/05> p) ولی میانگین غلظت فلز در گیاه و رسوب در فصول مختلف اختلاف معنی داری وجود ندارد. (0/05گیاه لویی و رسوبات وجود ندارد.در بررسی های انجام شده طی دو سال در رابطه با میانگین غلظت فلز نیکل و میانگین آن در گیاه لویی،مدل دگر ستونی نشان داد که رابطه مستقیم ومعنی داری وجود دارد (0/05> r=44=p) .مطالعات دو سال 91 و 95 نشان داد،که بیش ترین مقدار شاخص تجمع BCF فلز مربوطه به بافت ریشه در سال 91 (0/20) و کم ترین مقدار آن در برگ 0/13 که در مقایسه با سال 95 این مقدار 0/23 در ریشه و کم ترین آن در برگ 0/15 می باشد.بیش ترین ضریب انتقال TF در سال 91 مربوط به ساقه 0/77 و در سال 95 این مقدار به 0/79 افزایش یافته وضریب انتقال فلز در گیاه در حد متوسط است.همچنین میزان فلز نیکل در زی دو سال اندازه گیری به ترتیب رسوب> ریشه> ساقه> برگ می باشد.و می تواند ناشی از جا به جایی کم این عنصر در اندام های گیاه می باشد و بیش تربه صورت رسوب بر روی خاک قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

گیاه لویی ، فلز نیکل ، رسوب