حضور ایوان در معماری و چهار ایوانی شدن بناها در دوره ی سلجوقی

دوره ی سلجوقی دوره ی تحولی بزرگ در سازماندهی فضایی معماری در ایران است. حضور ایوان در معماری بناها و تثبیت صورت چهار ایوانی انواع کاربری تغییر بزرگ این دوره بوده است. این تحول الگو و شیوه ای در بازسازی و ساخت بناها در دوره های پس از آن شد. در سراسر سرزمین ایران در قلمرو حکومت سلجوقیان و حکومت های پس از آن این اسلوب به طور گسترده بکار گرفته شد. در جریان حضور و تثبیت ایوان در بناها عوامل گوناگونی دخیل است، مانند: عوامل محیطی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، انسانی، ... . تاثیرگذار ترین عامل نظام الملک است. او در ناحیه خراسان به دنیا آمد، خراسان سرزمین بناهای ایواندار بوده است و در ناحیه اصفهان وزیر دربار سلجوقیان بود مکانی که اولین مسجد چهارایوانی، مسجد جامع اصفهان به دستور و تلاش او ساخته شد. نظام الملک برآیند همه ی عوامل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، ملی، محیطی در شکل گیری این جریان است.

کلیدواژه ها:

ایوان ، چهار ایوانی ، نظام الملک ، سلجوقی