تحلیل گسترش کالبدی_ فضایی شهر سبزوار

درک فرایند توسعه ی شهری و مدیریت توسعه شهری پایدار نقش تعیین کننده ای دارد. در تحقیق پیش رو فرایند توسعه کالبدی فضایی شهر سبزوار مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از روی هم گذاری عکس های هوایی و ماهوارهای در GIS روند رشد شهر را در دوره های زمانی مختلف به تصویر کشیده شد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی بود و شیوه ی گردآوری داده ها اسنادی کتابخانه ای بوده است. نتایج پژوهش بیانگر این است، که توسعه ی شهری سبزوار در ابتدا به صورت خودرو وارگانیک در اطراف هسته ی اصلی شهر رخ داده است، ولی پس از انقلاب و در طرح های دولت سمت پیشروی شهر به سمت شمال بود لیکن در مراحل بعدی، توسعه ی شهری به دلیل وجود کلوت ها به صورت ناپیوسته در سمت شمال شهر ادامه پیداکرد. از کل رشد فیزیکی و کالبدی سال 1385 تا 1391 حدود 13 % مربوط به رشد جمعیت شهر و 87 % بقیه مربوط به افزایش وسعت در شهر است. می توان اینطور عنوان کرد که اسپرال وزن بیشتری در الگوی رشد شهر سبزوار در سال 1385 تا سال 1391 را ازان خود کرده است. نتیجه ی آن نتیجه گسترش بی رویه افقی شهر بوده است. الگوی رشد سبزوار به صورت پراکنده است و این امر موجب ناپایداری زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و در نهایت شکل شهر شده است. با توجه به پیامدهای نامطلوب رشد پراکنده و در راستای دستیابی به توسعه پایدار شهری به نظر می رسد روش برای توسعه آتی شهر حتی برای جمعیتی حدود سه برابر جمعیت فعلی نیازی به گسترش محدوده ی شهر نیست و به دلیل پراکندگی بیش از حد شهر، پتانسیل توسعه در بعد ارتفاعی وجود داشته و میزان زیادی زمین های خالی در داخل محدوده وجود دارد که پتانسیل توسعه را دارا هستند.

کلیدواژه ها:

رشد کالبدی ، مدل هلدرن ، شهر سبزوار