محاسبه رواناب ناشی از بارندگی در مرغک (بالادست سد بازفت) برای جلوگیری از خسرات سیلاب به زمین های کشاورزی

در سالهای گذشته بارندگی شدید درمنطقه مرغک در بالادست سد بازفت خسارات جبران ناپذیری به بار آورده است. رودخانه های فصلی ونیمه فصلی در اثر این بارش ها، فعال شده و به دلیل عدم شناخت کافی ازآنها و رژیم آبدهی شان،باعث بروز خسارت پیش بینی نشده ای گردیده است، درحالی که در صورت شناخت و برآورد شرایط رودخانه، امکان مدیریت و کنترل سیلاب ها وجود خواهد داشت.از طرفی سیلابهای این رودخانه بسیار ناگهانی و دارای پیک بالایی می باشد.به نظر می رسد کنترل و مدیریت آن اهمیت بالایی داشته باشد. لذا اطلاع از میزان حجم سیلاب، پیش بینی زمان وقوع و مقدار پیک جهت برنامه ریزی و مدیریت سیلاب و پایین دست بسیار مورد نیاز می باشد. بر این اساس با استفاده از مدل بارش رواناب HMS- HEC و روش اشنایدر اقدام به کالیبراسیون آمار رواناب بر میزان آمار بارش واقعی نمودیم .با بررسی چندین نمونه سیلاب رخ داده در سالهای گذشته میزان رواناب محاسباتی و مشاهداتی مقایسه گردید و بهترین پارامترها جهت نفوذپذیری اولیه و نهایی خاک زمان تمرکز حوضه محاسبه گردید. زمان پیک هیدروگراف واحد tp پارامترنخست می باشد که در نرم افزار HMS- HEC به صورت دستی وارد گردید تا پس از تکرار و اجرای برنامه سیلابهای مشاهداتی و محاسباتی دارای کمترین اختلاف با یکدیگر گردند. پارامتر دیگر Cp نیز از کالیبراسیون حوضه های دارای آمار اندازه گیری دبی بدست می آید. پارامترهای نفوذ پذیری نیز به دو بخش نفوذ اولیه و نفوذ ثابت ثانویه تقسیم گردید. loss lnitial میزان نفوذ اولیه است که از میزان بارندگی اولیه کسر می گردد و سهم نشت بارش در زمین می باشد. همچنین برای بقیه ساعات نیز به ازای بارش، یک میزان نفوذ ثابت rate constant در نظر گرفته شده است.این دو عدد نیز به مانند دیگر پارامترها با کالیبراسیون محاسبه شده است

کلیدواژه ها:

مرغک ، HMS- HEC ، بارش ، رواناب ، روش اشنایدر