آمایش سرزمین؛ نگرشی جامع در ارزیابی پتانسیل های ژیوتوریسم مناطق بیابانی و کویری

دانش ژیوتوریسم دانشی با ماهیت ترکیبی بر پایه میراث زمین با رویکرد توسعه گرا، پایدارسازی و کاربردی نمودن و مردمی کردن پیچیدگی های دانش زمین است که امروزه این دانش با گسترش مطالعات خود، مشتقات متعددی از قبیل ژیودایورسیتی (تنوع)، ژیوکانسرویشن(حفاظت )، ژیواینترپرتیشن (تفسیر) و... را در این شاخه از علوم زمین پدیدار ساخته است که هدف تمامی آن ها پایداری و توسعه در عرصه های زیست محیطی، اقتصادی- اجتماعی جامعه انسانی به ویژه جامعه بومی است. از سوی دیگر آمایش سرزمین دانشی همسو با ساختار دانش ژیوتوریسم است که در روند مدل سازی، ظرفیت سنجی و شناخت ویژگی های میراث های زمین شناختی نقشی موثر بر عهده دارند. بر این اساس هدف نوشتار حاضر را ارتقای علمی، توسعه ناحیه ای و حفاظت از میراث های ژیومورفیک به ویژه در مناطق بیابانی و کویری تشکیل می دهد. نتایج مطالعه بیانگر این نکته است که اصول آمایش سرزمین در مدیریت ژیومورفوسایت ها در قالب بررسی ساختار مدل های ارزیابی جامع به منظور استقرار نظام جمعیتی پایدار می تواند مورد بررسی قرار گیرد. برنامه ریزی و بهره برداری از قابلیت های گردشگری میراث زمین شناختی کشور که بخش برجسته ای از آن مربوط به مناطق بیابانی و کویری ایران می شود، موضوعی ضروری در تحقق اهداف سرزمینی است؛ در این راستا وجود رویکردهایی از اصول آمایش سرزمین از مدل های ارزیابی جامع توانمندی این میراث گران بها، ابزاری است درجهت تحقق مدیریت و بهره برداری بهینه و پایدار از جاذبه های گردشگری. به عبارت دیگر رویکرد آمایش سرزمین موجب جذب سازماندهی شده گردشگران بوده و بسترساز ایجاد زیرساخت های مناسب در برنامه های گردشگری می باشد.

کلیدواژه ها:

ژیوتوریسم ، آمایش سرزمین ، میراث زمین ، ظرفیت سنجی ، بیابان و کویر