مطالعات ژئوشیمی محیطی در حوزه ی آبریز رودخانه سرباز

در پاییز 1386 (شرایط جریان آرام) نمونه های رسوبات بستر از محل 30 ایستگاه و نمونه های جگر ماهی از 9 ایستگاه در حوزه ی آبریز رودخانه سرباز جمع آوری شده و برای 15 عنصر در رسوبات بستر و جگر ماهی مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج برای عناصر آرسنیک، کادمیوم، کروم، مس، آهن، سرب، منگنز، سلنیوم، کبالت، جیوه، مولیبدن، نیکل، وانادیوم، نقره و روی ارائه شده که در این گزارش وجود دارد. 13 عنصر در تمامی نمونه های رسوبات بستر پیدا شدند. 12 عنصر نیز در نمونه های جگر ماهی در بیش از 50% ایستگاه ها مشخص شد. غلظت بک گراند عناصر کمیاب در رسوبات بستر به وسیله ترسیم نمودار فراوانی تجمعی غلظت عناصر کمیاب در تمامی سایت ها محاسبه شد. آرسنیک کادمیوم، سرب، سلنیوم، جیوه، نقره و روی جهت تحلیل های جزئی تر انتخاب شد. غلظت آرسنیک، جیوه، سرب، سلنیوم و روی بیشتر از غلظت بک گراند در سایت ها بود. در حوزه ی مورد مطالعه غلظت عناصر کمیاب در رسوبات بستر به سمت پایین دست رودخانه افزایش می یابد. اما تمرکز عناصر کمیاب در جگر ماهی از روند غلظت عناصر در رسوبات بستر پیروی نمی کند. تغییرات غلظت عناصر کمیاب به سمت پایین دست رودخانه ممکن است در نتیجه تغییرات زمین شناختی، شرایط شیمیایی و ویژگی های فیزیکی محیط رسوبی به وجود آید.

کلیدواژه ها:

عناصر کمیاب ، رسوبات بستر ، جگر ماهی ، حوزه آبریز سرباز ، ژئوشیمی محیطی