مبانی نظری توحید عرفانی از دیدگاه ملاصدرا

در بسیاری از موارد ظاهر سخن عارفان با فلاسفه متفاوت است.اما با دقت در مبانی اصلی عرفان وبراهین فلاسفه خصوصا حکمت متعالیه مشخص خواهد شد که تفاوت اساسی بین سخن عرفا و حکمت متعالیه وجود ندارد خصوصا که ملاصدرابه نوعی خود عارف فیلسوف است.باتوجه به مباحثی که در آثار او وجود دارد از جمله اسفاروالشواهد الربوبیه به خوبی آشکار است .که این فیلسوف با کشف وشهودهایی که داشته توانسته بسیاری از مشکلات فلسفی پیش روی فلاسفه و عرفارا حل کند . عرفا صرفا به شهودات خود بسنده کرده اند چون حلقه های نفوذشان بر اساس مرید و مرادی بوده است اما ملاصدرا که عقل را ملاک برای همه انسانها می داند همان شهودات را بر اساس عقل اثبات کرده است و به توضیحات وتبیین های معقول برای هر کدام پرداخته است . عرفا از توحید بیشتر جنبه های عملی و کاربردی را دنبال می کنند . بحثهای نظری و توصیفی کمتر در حیطه آنها وجود دارد . ملاصدرا بیشتر به مبانی نظری پرداخته و از آنجایی که عمل را نتیجه باور می داند اگر انسان در نظر به توحید حقیقی دست یابد اعمال او خود گویای توحید خواهند بود . باتوجه به اینکهتوحید مهمترین اصل دین مقدس اسلام است و این موضوع هم در عرفان و هم در فلسفه از مقام بالایی برخوردار استبرآن شدیم تا این مبحث را در مکتب صدرایی بررسی کنیم .در این مقاله به این سیوالات پاسخ داده می شود : 1-جایگاه توحید در عرفان عرفا و متعالیه چگونه است 2-حکمت متعالیه چگونه انواع توحید را برای باری تعالی اثبات می کند

کلیدواژه ها:

توحید ، ملاصدرا ، عرفان