نیازسنجی و مخاطبشناسی در طراحی آموزشی و تدوین برنامه ها و کتب درسی

عصر ما ، عصر سرعت، تغییر و نوآوری است و از جمله ارگانهایی که در این نوآوری نقش مهمی دارد ، آموزش و پرورش و برنامههای درسی و آموزش آن است. از اینرو مسأله برنامهریزی آموزشی و درسیو تدوین کتابها ، خود معضلی است که باید به آن توجه گردد ؛ چرا که وظیفه و هدف برنامهریزی، تغییر موقعیت موجود در جهت وضعیت مطلوب و سازماندهی نیروها و فعالیتها در مسیر این هدف است. در برنامهریزی آموزشی، غیر از درنظر داشتن هدف مذکور، توجه به محور اصلی برنامه را که دانش آموزاناند نباید از نظر دور داشت . در این مقاله، نگارنده به بیان اهمیت نقش فراگیران در برنامهریزی آموزشی و درسی پرداخته و این مسأله را از دو جنبه بررسی کرده است: ۱- برنامهریزی آموزشی مخصوص فراگیران برای استفاده و بهرهمندی آنها از نتایج آن . ۲- اهمیت میزان مشارکت فراگیران در تصمیمگیری، انتخاب مطلب و ارائه نظر از یک طرف و توجه به نیازها، دیدگاهها و ارزشهای موردنظر آنها از طرف دیگر. از اینرو در پایان، به این نتیجه رسیدهایم که فرایند برنامهریزی درسی و آموزشی، به علت ارتباط با عوامل مختلف فرهنگی ، اجتماعی، اقتصادی و ... ، فرایندی چند بعدی است که باید با مشارکت افراد گوناگون تدوین گردد و در ضمن آن، دیدگاهها ، علایق، انتظارات و نیازهای فراگیران مورد توجه قرار گرفته، در نهایت معلوم گردد که چه چیز، چگونه و چرا باید تدریس شود .

کلیدواژه ها:

برنامهریزی آموزشی ، فراگیر ، روش تدریس ، نیازهای طبیعی ، انتقال دانش