ارزیابی اثرات زیست محیطی طرحهای توسعه در صنعت فولاد و نقش آن در توسعه پایدار

ارزیابی اثرات زیست محیطی به عنوان یکی از ابزارهای کارامد مدیریت محیط زیست محسوب می گردد چنانکه سه دهه قبل در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه معمول گردیده و از طرفی الزام استفاده از این نگرش برای طرحها و پروژه های بزرگ عمرانی نظیر صنایع فولاد تاکید شده است . شایان ذکر است که صنایع فولاد در کل کشور در راستای طرح های توسعه خود جهت تخفیف اثرات و پیامدهای منفی طرح و افزایش نقاط قوت آن در دو فاز ساختمانی و بهره برداری نیازمند انجام ارزیابی اثرات زیست محیطی می باشد که در این مطالعه روش ماتریس تلفیقی دکتر مخدوم و طبقه بندی 5 معیاری ارزیابی اثرات به عنوان روش پیشنهادی مطرح می گردد. و باید جهت کلیه اثرات منفی طرحهای بهسازی و جهت کلیه پیامدهای منفی گزینه های اصلاحی ارائه گردد.لازم به ذکر است بیشترین آثار و پیامدهای منفی طرح درمرحله ساختمانی عبارتند از: فعالیتهایی از قبیل خاکبرداری و خاکریزی، پاکتراشی و بوته کنی، دفع پساب و دفع پسماند و فاکتورهایی که تحت تاثیر منفی دراین مرحله می باشند شامل شکل زمین و کیفیت ایمنی و امنیت می باشد. اثرات و پیامدهای منفی طرح درمرحله بهره برداری نیز به ترتیب عبارتند از: ذخیره و مصرف آب دفع پسماند، نقص فنی و نشت، شدت، مدت و تناوب صدا، فشردگی، فرونشینی و فرسایش خاک و ایمنی و امنیت و آ لودگی هوا. اثرات مثبت طرح در مرحله ساختمانی شامل: خرید اراضی، ایجاد و توسعه فضای سبز، انتقال برق و گاز، انبار مصالح و تاسیسات و پیامدهای مثبت عبارتند از: ارزش زمین و کاربری بهینه، توسعه صنعت و معدن و اشتغال، توسعه حمل و نقل، توسعه خدمات و تسهیلات و طرحهای توسعه. آثار و پیامدهای مثبت در مرحله بهره برداری نیز به تفکیک شامل استخدام کارکنان، نگهداری فضای سبز، جمع آوری و انتقال پساب، تصفیه پساب، فروش محصولات، کنترل خروجی ها، تاسیسات تفریحی، ورزشی و رفاهی و برگزاری دوره های آموزشی و نیز کاهش مهاجرت، اشتغال زایی، رشد اقتصادی و درآمد، آموزش توسعه، خدمات و توسعه حمل و نقل می باشد. با توجه به درصد آثار و پیامدهای مثبت و منفی در هر دو مرحله ساختمانی و بهره برداری درنهایت احداث طرح با ارائه گزینه های اصلاحی و طرحهای بهسازی و یا رد پروژه صورت می گیرد.

کلیدواژه ها:

ارزیابی اثرات زیست محیطی ، توسعه پایدار ، صنعت فولاد ، اقدامات اصلاحی