همبستگی و تجزیه علیت عملکرد دانه و اجزای آن در لوبیا

بررسی روابط بین عملکرد لوبیا (phaseolus Vulgaris L.)و اجزای آن (تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه) به منظور استفاده مؤثر از این روابط جهت توسعه ارقام مطلوب حائز اهمیت است. در این تحقیق 12 ژئوتیپ لوبیا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه ای واقع در منطقه لردگان در سال 1383 بررسی شد. صفات از نظر ضریب همبستگی فتوتیپی، ضریب همبستگی ژنتیکی، ضریب تغییرات فتوتیپی، ضریب تغییرات ژنوتیپی ارزیابی شد و تجزیه علیت برای عملکرد دانه و اجزای آن (با استفاده از ضریب همبستگی ژنتیکی) انجام گردید. نتایج نشان داد در بیشتر موارد توافق نسبتاً زیادی بین همبستگی های فتوتیپی و ژنتیکی وجود دارد بنابراین اثرات محیطی در برآورد این پارامتر ها ناچیز بوده است. عملکرد دانه با تعداد دانه در غلاف همبستگی بالا و مثبت ولی با وزن صد دانه همبستگی منفی نشان داد. از آن جا که تعداد دانه در غلاف بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد دانه داشت به عنوان بهترین معیار برای انتخاب غیر مستقیم (جهت افزایش عملکرد دانه) محسوب شد. بیشترین ضریب تغییرات ژنوتیپی به وزن صد دانه اختصاص داشت بنابراین در ژنوتیپ‌های مورد بررسی این صفت از تنوع بالاتری برخورار بوده و تأثیر محیط بر آن ناچیز بود.