بررسی تطبیقی بازار درچهار بوم فرهنگ(نمونه موردی:بازار تبریز، بازار اصفهان ، بازار بوشهر ، بازار رشت)

بازار به عنوان جامع ترین فضای گروهی و جمعی در گستره کالبد شهر، مرکز مبادله و بازتولید فرهنگ، هنر، اقتصاد و دستاوردهای مادی و معنوی انسان بوده و هنوز هم با ته توشی از تاب و توان خود، این سهم را بر دوش می کشد و حافظه ی فردی و جمعی مردمان را به خود مشغول می دارد که متناسب با اقلیم و هم ساز با شرایط بومی و سنتی منطقه شکل گرفته است.و الگویی از فضای معماری ایرانی – اسلامی می باشد.بی تردیدپی جویی داشته ها، عناصر، کارکردها، تغییرات و تحولات بازار، درک ما را از انسان دیروزین و امروزین غنا می بخشد.در این تحقیق با فرض بر اینکه بازار فضایی است نشأت گرفته از فرهنگ و بوم هر منطقه، به مقایسه تطبیقی ویژگی های معماری بازار های سنتی در 4 بوم فرهنگ متناسب و همساز با اقلیم جغرافیایی پرداخته شده است که این چهار اقلیم سرد و کوهستانی،گرم و خشک ، گرم و مرطوب و معتدل و مرطوب با بررسی نمونه های موردی همراه است،. پژوهش حاضرازمنظر ماهیت سوال و هدف تحقیق، مصداق پژوهی تاریخی و تطبیقی با رویکرد تحلیل زمینه شناسانه است که به بررسی بازار در اقلیم چهارگانه که مربوط به بوم ها و فرهنگ های ناحیه ای پرداخته شده است و از نتایج بررسی می توان دید که در بازار رشت به لحاظ رطوبت و بارندگی بسیار زیاد، راسته های بازار غالبا طاق ندارند و فقط بام شیبدار و حجره ها از دو طرف تاحدودی فضای بالای راسته ها را می پوشاند، و در بازار بوشهر مشاهده می شود که راسته های بازار دارای سایبانی مرتفع و سعی شده که از حداکثر جریان هوا جهت تهویه و جابجایی هوای مرطوب و سنگین استفاده شود. بازار تبریز به دلیل سرمای زیاد دارای بافت متراکم، فشرده و پوشیده و ارتفاع سقف راسته ها کم و عرض راسته ها بین 1 تا 2 متر است.و در بازار اصفهان نسبت به بازار تبریز طاق ها بلند تر،عرض راسته ها بیشتر ومنفذهای بالای طاق ها بزرگترهستند

کلیدواژه ها:

بازار ، بوم فرهنگ ، بازار تبریز ، بازار اصفهان ، بازاربوشهر ، بازار رشت