بررسی و تحلیل نقش شهر اسلامی در پاسخ گویی به نیاز انسان با تاکید بر نیاز سکونت با تاکید بر شهر شوش

دین اسلام پس از گسترش در سرزمین های مختلف، به تدریج ماهیت کالبدی و اجتماعی شهرهای واقع در این محدوده را با تغییراتی برگرفته از ارزشهای خود مواجه ساخت. در مقابل انسان که سکونت شهری را به عنوان برترین نوع سکونت انتخاب نموده مسلماً در آنجا نیازهایی(مادی و معنوی) برای خود تعریف نموده که می بایست در این نوع سکونت و شهرسازی اسلامی پاسخ دهد. لذا با توجه به اهمیت موضوع پژوهش مورد نظر با رویکرد توصیفی – تحلیلی و روش های اسنادی و مطالعات میدانی (از قبیل تهیه عکس، نقشه و غیره) با هدف بررسی رابطه نیازهای انسانی (مادی و معنوی) با معماری و شهرسازی اسلامی در شهر شوش به تحقیق پرداخته است. که نتایج نشان داده است: گرچه محیط زندگی انسان تاثیر بسزایی در رفتار و هویت انسان به سمت ارزشهای مستتر در خویش دارد. در این میان شهر را می توان محیطی برای تجلی هویت، ارزشهای منبعث از اعتقادات، جهان بینی و فرهنگ ساکنین در پدپد اوردندگان خود دانست. ولی توجه ویژه به استعدادهای بالقوه و نیازهای انسان برای طراحان محیط، امری مهم و ضروری است. پژوهش حاضر در نهایت براساس دستاوردهای حاضر می توان مطرح نمود که فضای معماری می تواند چهار سطح قابلیت متناظر با نیازهای چهارگانه انسان ایجاد نماید. اما نکته مهم این است که فضای معماری قابلیت دارد نیازهای مادی و روانی انسان را به صورت نسبی تأمین نماید، اما تنها می تواند بستری برای تأمین نیازهای عقلانی و روحانی او فراهم آورد، زیرا سیر تکامل انسانها امری آگاهانه و اختیاری است. که در ادامه تحقیق با ارائه اشکال معماری شهر اسلامی به تشریح آن پرداخته است

کلیدواژه ها:

شهر اسلامی ، معماری و شهرسازی ، نیاز انسان ، شهر شوش