بررسی نقش بادگیر در ابنیه های سنتی با رویکرد گونه شناسی عملکردی، نمونه موردی بم

انسان از دیر باز در رویارویی و تعامل با طبیعت محیط زندگی خود همواره سعی نموده است با استفاده از منابع طبیعی موجود و با صرف کمترین هزینه و انرژی، نیازهای خود را برآورده و ارضا نماید. ایرانیانباستان به دلیل بهرهمندی هوش و استعداد بالای خود، همواره مبدع روشهای خلاقانه در رویکرد با طبیعت بودهاند. بادگیرهای سنتی که نقش بسزایی در تهویه مطبوع خانههای ایرانیان باستان داشتهاند؛ یک نمونه از تعاملات موثر و مفید انسان و طبعیت میباشد. در این مقاله با معرفی و بیان نحوه عملکرد بادگیرهای سنتی، نقش موثر این سیستم را در مکانیزم تهویه مطبوع منازل بیان مینمائیم. به دلیلگستردگی استفاده از بادگیر در شهرهای ایران قدیم از جمله شهر باستانی بم، بی شک اثر گذاری این طرح مهندسی معماری بر روی بافت معماری این شهر حائز اهمیت بوده که در این مقاله به صورتمبسوط نسبت به تشریح جنبههای مختلف معماری بادگیرهای سنتی پرداخته شده است. ایده هوشمندانه بادگیرهای سنتی ایرانیان قدیم به دلیل عدم صرف انرژیهای فسیلی و به تبع آن عدم تولیدگازهای گل خانهای و کربن که منتج به عدم گرمایش بیش از پیش کره زمین میگردد؛ برای بشر امروز بسیار جذاب بوده به طوری که از این ایده ایرانیان باستان در چندین کشور خارجی مورد استفاده قرارگرفته است. در پایان مقاله با جمع بندی جنبههای مثبت استفاده از بادگیرها و نقش موثر آن در معماری شهرها به بیان چندین نمونه از این طرح معماری که در کشورهای خارجی مورد استفاده قرار گرفته، پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

بادگیر ، معماری سنتی ، تهویه مطبوع ، شهر بم ، ابنیههای سنتی ، مصرف انرژی