نقش ماده آلی و پتاسیم در افزایش کمی و کیفی خرما در اراضی شنی

منطقه جیرفت و کهنوج یکی از قطب های مهم کشاورزی کشور می باشد این منطقه با داشتن حدود 40000 هکتار، نخلستان و تولیدی به میزان 201860 تن، در سال مقام اول کشور را به خود اختصاص داده است. باغات این منطقه اکثراً دارای خاکی با بافت سبک و فقیر از ماده آلی، PH بالا، ظرفیت پایین نگهداری آب و ضعف از نظر عناصر غذایی می باشد. در سال های اخیر وقوع پدیده خشکسالی شدید در منطقه که سبب کاهش رطوبت نسبی، کاهش کمی و کیفی آب آبیاری، افزایش تبخیر، افزایش درجه حرارت و افزایش وزش بادهای گرم شده، به همراه خواص نامطلوب خاک باغات سبب کاهش کمی و کیفی محصول خرما در مناطق خرما خیز کشور از جمله منطقه جیرفت و کهنوج شده است به طوری که چندین سال است بر اثر تشدید فاکتورهای نامساعد اقلیمی و نیز شرایط نامطلوب خاک و عدم مدیریت صحیح باغات، موجب بروز عارضه خشکیدگی خوشه خرما شده است که سالیانه به طور متوسط بیش از 50 درصد محصول خرما را از بین می برد. علت اصلی این عارضه از دست دادن آب زیاد از درخت می باشد و هر عاملی که هدر روی آب از درخت را تشدید کند موجب شدت عارضه شده و فاکتورهایی که موجب حفظ، تأمین و افزایش راندمان آب آبیاری شود موجب کاهش عارضه و افزایش کمی و کیفی خرما می گردد. یکی از این عوامل، افزایش ماده آلی خاک باغات به طرق مختلف از جمله به سویله مصرف کودهای حیوانی می باشد. بر همین اساس در آزمایشی اثرکودای حیوانی و عنصر پتاسیم بر عملکرد و کیفیت خرمای گلوته، در منطقه جیرفت و کهنوج مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش فوق به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با فاکتور کود حیوانی در سه سطح (0- 15- 20 تن کود گاوی در هکتار) و فاکتور سولفات پتاسیم در سه سطح (0- 2/5- 3/5 کیلوگرم به ازای هر درخت)، جمعاً با 9 تیمار و سه تکرار اجرا شد. نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف کود حیوانی و پتاسیم سبب افزایش معنی دار طول، وزن میوه، قطر میوه، وزن خوشه و نهایتاً افزایش عملکرد محصول شد که می توان نتیجه گرفت کودهای حیوانی علاوه بر تأمین بخشی از عناصر غذایی، سبب افزایش ظرفیت نگهداری آب خاک و افزایش قابلیت استفاده بسیاری از عناصر غذایی خاک از جمله فسفر، روی و منگنز در گیاه شده و بدینوسیله موجب اثر مثبت بر عملکرد محصول و کاهش عارضه خشکیدگی خرما می گردد.

کلیدواژه ها:

خرما ، ماده آلی ، پتاسیم ، عملکرد