بررسی ویژگی های ساختاری دو بافته منسوخ شده در خراسان جنوبی

بافته های داری خراسان جنوبی بخشی از هویت بومی و اصیل هنر این منطقه است. تنوع بافته ها به تفکیک شیوه بافت،نوع مواد مصرفی و کاربرد آنها متفاوت است. این پژوهش به دو بافته داری کمیاب برکبافی و کرباس بافی در خراسانجنوبی توجه دارد. برک با تار و پودی از کرک بز و شتر بافته و محصول آن پارچه ای نرم و ضخیم است که برای دوختکت و قبای مردانه در این استان مرسوم بوده است. تار و پود پلاس از موی بز بوده و به عنوان چادر، زیرانداز، جوال وسجاده تا حوله و پارچه کاربرد داشته است. مسئله آن است که با تغییر ساختار نوع زندگی، کاهش پرورش بز و شتر، دردسترس نبودن مواد اولیه، مهاجرت به مناطق شهری و استفاده از محصولات جایگزین بستری فراهم گردید تا مجموعه ایاز هنرهای مصرفی بومی با کاهش تولید مواجهه و رو به فراموشی گذارند. این پژوهش با هدف معرفی دو بافته سنتی درخراسان جنوبی به تحلیل ویژگی های ساختاری با توجه به تکنیک بافت برک بافی و کرباس بافی و بررسی تفاوت ها وتشابه های آنها پرداخته است. پرسش های این پژوهش عبارتند از: 1- تکنیک بافت برک بافی به عنوان بافت های ظریف و کرباس بافی به عنوان بافت های ضخیم چه شباهت ها و تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟ 2- ایجاد نقش در این دو بافته سنتی علاوه بر انتخاب رنگ مو و کرک مصرفی چه ارتباطی با نحوه بافت آنها دارد؟. در این پژوهش گردآوری اطلاعات میدانی وکتابخانه ای بوده و روش انجام پژوهش توصیفی تحلیلی است. نتایج نشان میدهد که تکنیک هر دو بافته تخت است. نقش در برک بافی بواسطه چله و در کرباسبافی هر چند به ندرت اما به واسطه پود ایجاد می گردد. ضخامت مواد اولیهکرباس بافی ماهیت کاربردی متفاوتی را با برک بافی ایجاد نموده است به گونه ای که ظرافت بافت برک زمینه ای برایاستفاده در پوشاک گردیده است.

کلیدواژه ها:

برک بافی ، کرباس بافی ، خراسان جنوبی