احکام و حدود حجر سفیه در امورمالی و غیرمالی

سفیه یا غیررشید انسان بالغی است که تصرفات او در امورمالی خویش عقلایی نباشد، اعم از اینکه پس ازبلوغ به رشد دست نیافته باشد یا پس از بلوغ و رشد، سفه بر او عارض شده باشد. حجر سفیه محدود بهامور مالی است و در امور غیرمالی مانند طلاق سفیه میتواند اعمال حقوقی انجام دهد. در بین فقها درباب اثبات سفاهت اقوال متفاوتی وجود دارد. بعضی معتقدند به محض ظهور و حدوث سفه حجر ثابتمیشود و با زوال آن مرتفع میگردد و در هیچیک از دو مورد نیاز به حکم حاکم نیست. بعضی دیگر ازفقها براین عقیدهاند که ثبوت و زوال حجر، متوقف بر حکم حاکم است. عدهای نیز بر این باورند که ثبوتحجر نیاز به حکم حاکم ندارد اما رفع آن باید به حکم حاکم باشد، و عدهای دیگر ثبوت مجدد را محتاجحکم میدانند اما زوال آن را نیازمند حکم نمیدانند و در نهایت گروهی از فقها بین سفه متصل به صغر وسفهی که بعد از بلوغ و رشد عارض میشود قائل به تفصیل شدهاند ودر فرض نخست ثبوت و زوال حجررا نیازمند به حکم حاکم نمیدانند و در فرض دوم در هر دو مورد محتاح حکم میدانند. یکی از ادله مورداستناد محاکم قضایی جهت صدور حکم حجر، نظریه پزشکی در مورد وضعیت روحی روانی و میزانمسؤولیت پذیری افراد است و این امر در اکثر کشورها متداول است. رویه قضایی ایران، دلالت نظریهکارشناسی مبنی بر وجود جنون یا عدم رشد عقلی، در اکثریت موارد قاطع دعوا یا تعیین کننده و ازاهمیت ویژهای در این زمینه برخوردار است. در این پژوهش سعی در بررسی زوایای مختلف احکام وحدود حجر سفیه در امور مالی و غیر مالی می شود

کلیدواژه ها:

حجر ، سفیه ، رشید ، اثبات سفاهت ، حکم حاکم