اسپی مزگت ، اتشکده تا مسجد

برخی متون تاریخی حدود پنج تا هفت قرن پیش به وجود برخی شهرها در ناحیه گیلان بنامهای «خشم» و یا « دیلمان شهر» و یا «کوتم» اشاره داشته اند ، کسی نمی داند بواقع این شهرها دقیقا کجا بوده اند و امروزه با کدام نقاط جغرافیایی منطبق می باشند. هیچ بعید نیست که یکی از همین شهرها، اسپی مزگت باشد . امروزه «بیلم برا» از آبادیهای توابع دهستان دیناچال است. شاید این نام بازگو کننده یکی از شهرهای قدیمی گیلان در این نواحی باشد، که محل درست آن تاکنون شناسایی شده است. این بیلمان شهر در سال ۳۷۲ ه ق در «حدود العالم» یاد شده است ( بیلمان - بیله -همان -خانه بزرگ یا خاندان بزرگ معنی می دهد). البته آبادی دیگری هم در مجاورت شفارود شهرستان رضوانشهر به نام بیلمان می باشد که به احتمال زیاد باید همان «بوتهسر» قدیم باشد. حدود العالم بیلمان را به سال ۳۷۲ ه ق مرکز ناحیه «تجریم» معرفی کرده است. بیلم ظاهراً مخفف همان بیلمان است. قدمت و پیشینه تاریخی رضوانشهر سابقه ممتد و تاریخی با شهرستان تالشی دارد. در قرون گذشته در مواقعی منطقه رضوانشهر بخشی از منطقه گسکر محسوب می شده است و خوانین گسگر بر آن حکومت می کردند و آبادی پونل مقر حکومت حکام و فرمانروایان این منطقه بوده است . ( منطقه گسکر امروزه جزء توابع شهرستان صومعه سرا و روستا پونل جزء توابع شهرستان رضوانشهر است )

کلیدواژه ها:

گیلان رضوانشهر مسابع تاریخی صومعه سرا کاوش های باستان شناسی دوره اسلامی شهر تاریخی گسکر اسپی مزگت بنای فراموش شده در دیار گسکرات زنده یاد رضا صدر کبیررضوان شهر ، گسکر ، ساسانی ، اثر تاریخی