تأثیر تقسیمات کشوری بر اقتصاد زمین و مسکن شهری مطالعه موردی: شهر بیرجند

تأثیر عوامل مختلف اثرگذار بر اقتصاد شهر، در قیمت زمین و مسکن جلوه گر می شود. تغییر و تحولات جمعیتی، سیاست گذاری های کلان ومنطقه ای و تحولات بازار کار، از مهم ترین مسائل تأثیرگذار بر اقتصاد زمین و مسکن شهری است. در مقابل، تغییر در قیمت های زمین و مسکن منجر بهتغییر در میزان عرضه مسکن یا ساخت وساز در کل بازار زمین و مسکن می شود. طرح تقسیم استان خراسان در سال 1383 به سه استان خراسانرضوی، شمالی و جنوبی موجب تحول و تغییراتی در فضای شهری و ناحیه ای شده است که انعکاس بخشی از آن را می توان در تغییرات قیمت زمین ومسکن در شهرها به ویژه مرکز استان یا مرکز ناحیه ای یافت. هدف این مقاله، بررسی تأثیر تقسیمات کشوری بر اقتصاد زمین و مسکن در شهر بیرجند است. روش تحقیق استفاده شده در این مطالعه، توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از فرمول ارزش اضافی، تغییرات قیمت زمین و مسکن را در شهربیرجند به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی در نتیجه ارتقایابی از مرکزیت شهری به ناحیه ای و تغییرات ساختاری ناشی از رویکرد سیاسی دولت، موردبررسی قرار داده است. در این تحقیق به منظور تعیین قیمت زمین و مسکن در سال های معین قبل از استان شدن و بعد از آن ( 1383 )، داده ها ازبنگاه های املاک و مسکن شهر بیرجند به طور تصادفی با توجه به بافت، کالبد، اسکان غیررسمی، مهاجر بودن و ...، در مناطق هفت گانه فرضی شهر بیرجند به دست آمده است. نتایج تحقیق نشان می دهند تغییرات قیمت زمین و مسکن در مناطق شهری بیرجند در اثر تقسیمات کشوری، چشم گیر بوده است. در بررسی تطبیقی قبل از مرکز استان شدن و بعد از ارتقایابی، در ارزش زمین و خرید مسکن افزایش داشته است. با بررسی رابطه بین شاخص مرکزیت و میانگین قیمت زمین و مسکن از طریق همبستگی پیرسون به نظر می رسد که عامل دسترسی، نزدیکی به مرکز و خدمات شهری مهم ترین عامل افزایش قیمت زمین و مسکن در محلات شهر بیرجند بوده است

کلیدواژه ها:

قیمت زمین و مسکن ، ارتقایابی ، مرکزیت ناحیه ای ، ارزش اضافی ، شهر بیرجند