ارزیابی عناصر اسلامی در بناهای اخیر دوره ی قاجاریه ( نمونه موردی:مسجد سپهسالار تهران )

از گذشته معماری مساجد و مدارس در ایران در جوامع اسلامی جایگاه ویژه ای داشته است. در کنار جایگاه ممتاز آموزش در ایران، مراکز مرتبط با فعالیت های آموزشی نیز اهمیت یافتند. با گسترش اسلام در ایران وجود مدارس و مساجد اسلامی نیز اهمیت یافتند دوران طلایی این عصر را میتوان از دوران سلجوقی شروع شده و تا دوران قاجار ادامه پیدا کرد. در شهر تهران، پایتخت ایران در این دوره، بیشترین تعداد مسجد- مدرسه ها را مشاهده می کنیم. همین مسئله ضرورت بررسی و مطالعه این گونه بناها را از جنبه های گوناگون ازجمله معماری و تزیینات وابسته به آن مطرح می کند. در این میان، یکی از مهم ترین و بزرگ ترین مسجد- مدرسه های دوره قاجار شهر تهران، مدرسه و مسجد مطهری می باشد. ازاین رو، می توان این مسجد- مدرسه را یکی از نمونه های شاخص و به نسبت اصیل معماری مسجد- مدرسه های دوره قاجار در شهر تهران دانست. در این مقاله تلاش شده است ویژگی های معماری و تزیینات مسجد- مدرسه سپهسالار قدیم بررسی شود. بنابراین، تاریخچه، نقشه کلی بنا، عناصر فضایی- کارکردی و شیوه های تزیینی به کار رفته در این مسجد- مدرسه به تفکیک و با نگاهی توصیفی- تحلیلی مطالعه و ارزیابی شده است.

کلیدواژه ها:

معماری دوره قاجار ، عناصر اسلامی ، معماری اسلامی ، تزئینات معماری ، مسجد سپه سالار