تجزیه و تحلیل اثرات متغیرهای کلان اقتصادی بر بخش کشاورزی ایران

آزمون های علیت گرنجر و تکنیک خودگرسیون برداری (VAR) برای تحلیل اثرات متغیرهای کلان اقتصادی بر تولید و قیمتهای کشاورزی ایران استفاده شده است. به دلیل اینکه بحث و مجادله زیادی در خصوص مکانسیم ارتباطهای کلان اقتصادی وجود دارد، تئوریها و مدلهای تجربی مختلفی ایجاد شده تا روابط بین متغیرهای کلان، نرخهای مبادله و بخش کشاورزی را مورد مطالعه قرار دهند. در این مقاله چگونگی ارتباط بین تغییرات عرضه پول، نرخ بهره، تولید و قیمتهای غیر کشاورزی با قیمتها و تولید کشاورزی مورد بررسی قرار گرفته است. پس از تشریح تستهای علیت گرنجر، دلایل استفاده فرایند مدلسازی خودرگرسیون برداری بیان شده و سپس مجموعه ای از آزمونهای علیت دو متغیره و چند متغیره بر متغیرهای بخش کشاورزی (قیمت و تولیدات) و متغیرهای اقتصاد کلان (تولید تجاری غیر کشاورزی، قیمتهای غیر کشاورزی، عرضع پول و نرخهای بهره) برای تبیین دلائل اولیه ارتباط بین متغیرها انجام گرفته است. سرانجام از مدل های خودرگرسیون برداری ، تابع واکنش آنی و تجزیه واریانس جهت تعیین پویایی روابط بین متغیرهای کلان و بخش کشاورزی استفاده شده است. نتایج حاصل حاکی از آن است که علیت یک طرفه و از سوی متغیرهای کلان بر بخش کشاورزی وجود داشته که این موضوع بوسیله تابع واکنش آنی مورد تائید قرار گرفته است. در حالی که واکنش های تولید و قیمت های کشاورزی به منبع تکانه در بخش غیر کشاورزی قوی است، واکنش بعدی به تکانه کشاورزی ضعیف می باشد.