بررسی میزان رقابت پذیری کشورهای مهم صادرکننده محصولات کشاورزی در خاورمیانه

از آنجا که تحولات خاورمیانه و ایران تأثیر متقابل و متداخلی بر یکدیگر دارند و منطقه خاورمیانه به عنوان یکی از اولویت های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همواره جایگاه انکارناپذیری در جهت گیری این سیاست ها داشته است، فهم و شناخت اقتصاد خاورمیانه با استفاده از ابزارهای تحلیلی مختلف بسیار حائز اهمیت می باشد. تقویت شاخص های رقابت پذیری شرط لازم برای تداوم موفقیت در بازارهای جهانی است. در این مطالعه به منظور شناخت بهتر وضعیت تجاری کشورهای مهم صادراتی محصولات کشاورزی در خاورمیانه و نقاط ضعف و قوت آنان، مزیت تجاری گروههای محصولی (غلات، میوه و سبزیجات، گوشت و حبوبات) در دوره زمانی 2011-2001 مورد تحلیل قرار گرفته است. شاخص تکمیل یافته تجاری (Relative Trade Advantage) که توسط والراس بیان و جایگزین شاخص (Revealed Comparative Advantage) شده به منظور تعیین مزیت تجاری استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که ایران در گروه محصولات میوه و سبزیجات مزیت تجاری داشته در حالیکه در سایر گروه های کشاورزی فاقد مزیت تجاری می باشد. همچنین دیده می شود که در گروه غلات هیچیک از کشورها مزیت تجاری نداشته و در گروه محصولات حبوبات و گوشت به ترتیب سوریه و سودان با مزیت تجاری همراه بوده اند. با توجه به نتایج پیشنهاد می گردد که ایران به منظور توسعه در بازار و تقویت مزیت تجاری گروه های محصولی خود و با توجه به این موضوع که امارات در واردات میوه و سبزیجات با مزیت همراه بوده و بزرگترین شریک تجاری ایران می باشد ، کشورهای خاورمیانه و به طور خاص امارات را اولویت بازار هدف در صادرات محصولات کشاورزی قرار دهد.