نقدی بر بهره برداری از منابع طبیعی و برخی چالش های توامان زیست محیطی،کشاورزی و انرژی ایران طی سه دهه اخیر

در جوامع در حال توسعه، به دلایل متعدد از جمله رشد فزاینده جمعیت و عطش دستیابی هرچه سریع تر به شاخص های توسعه وجهش های اقتصادی، مفاهیمی چون مبانی بهره وری، تجدیدپذیری منابع، اصول بوم شناسی )اکولوژی(، پایداری توسعه و بویژهبرداشت صیانتی از منابع، تحت تاثیر قرار گرفته فشار مضاعفی بر محیط زیست وارد می کنند. دامنه این آسیب در کشورهایی با معادن طبیعی و مخازن غنی و ارزان انرژی همچون ایران، گسترده تر خواهد بود. تاکید بر مفاهیمی چون اشتغالزایی و رشداقتصادی بدون توجه به ظرفیت های بالقوه و سازگار با اقلیم و محیط زیست در سه دهه اخیر، دغدغه ها و چالش های بزرگی رابرای کشور بوجود آورده است؛ در مقاله حاضر، برخی از پیامدهای این اقدامات در زمینه های محیط زیست، کشاورزی و بخش انرژی با جمع آوری یافته های پژوهشگران به روش میدانی، کتابخانه ای و تحلیل اسنادی، مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند. اصراربر تصمیم گیری و برنامه ریزی دولتی و گاها احساسی، نگرش های یک سویه با تمرکز بر منابع در دسترس و ارزان هیدروکربنی، ازمهمترین علل ایجاد یا تشدید چالش های موجود و عدم توسعه یافتگی در سایر بخش ها )بخش های مستقل غیردولتی و غیرنفتی(، عنوان شده است. بر این اساس، شکوفایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، با اقتصاد تک محصولی و نفتی حاصل نمی شود