بررسی مکانیسم های وقوع پدیده زمین لغزش در منطقه سیرسپرانلو با تاکید بر عوامل آنتروپوژن شرق حوضه آبریز اترک

پدیده زمین لغزش از جمله مخاطرات ژئومورفیکی است که در خراسان شمالی و به خصوص دامنه های کپه داغ در حد فاصل شیروان – بجنورد معمولاً با خسارات و پیامدهای اقتصادی فراوان همراه است. این پدیده تهدیدی جدی از نظر فرسایشخاک، تخریب دامنه ها، جنگل ها، اراضی کشاورزی، جاده ها، مناطق مسکونی و نیز پرشدن مخازن سدها در منطقه محسوب می شود. تحقیق حاضر با استفاده از روش تجربی و استقرایی انجام گرفته که به بررسی علل و مکانیسم های ناپایداری دامنه ها با تاکید بر اثرات آنتروپوژن در محدوده روستای سیرسپرانلو واقع در شمال شرق شهرستان شیروان و شرق حوضه آبریزاترک پرداخته است. سنگ بستراصلی آبادی سیرسپرانلو وپیرامون آن را سازند سست سرچشمه از تناوب شیل و مارن با تداخل های آهکی تشکیل می دهد که استعداد بالایی برای وقوع زمین لغزش ها دارد. نتایج پژوهش نشان داد که کاربری غیراصولی زمین به تشدید این زمین لغزش و فعال شدن دیگر زمین لغزه های دیرینه منطقه کمک کرده و خساراتی را به بارآورده است.کاربری غیر اصولی زمین از طریق گسترش دیمزارها و پمپاژ آب رودخانه به روی دامنه های پر شیب منطقه بودهکه منجر به ناپایداری دامنه ای و تشدید زمین لغزه های بزرگ تر شده است که یکی از آنها زمین لغزش سیر سپرانلو است. این زمین لغزه به لحاظ ژئومورفیکی، فعال می باشد و هرگونه برنامه ریزی در منطقه بایستی متکی بر اصول تثبیت دامنه ها در اطراف این پدیده باشد.

کلیدواژه ها:

زمین لغزش ، آنتروپوژن ، کاربری اراضی ، سیرسپرانلو