مطالعه تنوع ژنتیکی ارقام و لاین های برنج از نظر عملکرد دانه تحت شرایط مختلف آلودگی به کرم ساقه خوار نواری

در بین آفات برنج در ایران، کرم ساقه خوار مهمترین عامل خسارت در مزارع می باشد. کشت گیاهان مقاوم به این حشرره یکی از نیازهای مهم حفظ نباتات است که عمد ترین مزیت آن کاهش هزینه های تولید و کاهش مصرر سموم می باشد. اصلاح برای مقاومت به کرم ساقه خوار نیازمند درک مکانیسم های مقاومت و تنوع ژنتیکی مواد گیاهی موجود می باشد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی عملکرد دانه ارقام و لاین های برنج تحت شرایط مختلف آلودگی به کرم ساقه خوار نواری 42 لاین و رقم تجاری در سه قطعه مختلف، به ترتیب دارای شرایط طبیعی، آلودگی شدید مزرعه ای و بدون آلودگی (کنترل شیمیایی) به صورت طرح بلوک های کاملاً تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات برنج کشور مورد ارزیابی قرار گرفتند. در پایان فصل عملکرد دانه ارقام و لاین ها ثبت گردید.میانگین مربعات محیط در سطح احتمال یک در صد معنی دار بود. اثر رقم و اثر متقابل محیط و رقم نیز در سطح احتمال یک در صد معنی دار بود که به ترتیب نشان دهنده تنوع ژنتیکی بین ارقام و واکنش ارقام در محیط های مختلف می باشد. مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون دانکن انجام شد.بین عملکرد در شرایط سم پاشی و آلودگی مصنوعی تفاوت معنی داری وجود نداشت. اما عملکرد دانه در شرایط سم پاشی و آلودگی مصنوعی با عملکرد دانه در شرایط آلودگی مصنوعی تفاوت معنی داری داشت. بیشترین میزان عملکرد مربوط به لاین های Zn402 و Zn307 در شرایط سمپاشی به ترتیب به میزان 3352 و 3340 کیلوگرم در هکتار و پس از آن مربوبط به لاین Zn307 در شرایط آلودگی طبیعی به میزان 3014 کیلوگرم در هکتار بود.

کلیدواژه ها:

برنج ، عملکرد دانه ، کرم ساقه خوار نواری