مبانی اندیشه های سیاسی مهدی بازرگان- با تأکید بر نسبت دین و سیاست

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,724

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

HPSCONF01_016

تاریخ نمایه سازی: 30 بهمن 1394

چکیده مقاله:

نظریات و دیدگاههای متنوعی از سوی اندیشمندان و متفکران مختلف در رابطه با نسبت دین و سیاست ارائه شده اند. برخی بر تداخل ایندو تاکید نموده و عده ای نیز اساساً این دو مقوله را جدا از هم دانسته اند. در ایران نیز برخی از اندیشمندان و به ویژه روشنفکران دینی رابطهاین دو را مورد بحث و بررسی قرار داده اند. هدف اصلی مقاله توصیفی- تحلیلی حاضر آن است که رابطه میان دین و سیاست را از دیدگاهاندیشه سیاسی مهدی بازرگان به عنوان یکی از سرآمدان روشنفکری دینی و نیز یکی از سیاستمداران سالهای اولیه انقلاب مورد بررسی قراردهد.در این راستا به منظور فهم چیستی مبانی و موازین اندیشه سیاسی و ایضاح وتبیین مؤلفه های برجسته و نظری آن ،از چارچوب نظریاسپریگنز نیز بهره گرفته می شود. بنابراین پرسش اصلی این است که چه نسبتی میان دین و سیاست در افکار و اندیشه های مهدی بازرگانوجود دارد. پاسخ مقدماتی این است که از دیدگاه این متفکر سیاسی ایرانی، دین بر سیاست ارجحیت کلى داشته، آن را سمت و سو داده اما بااین وجود دین به جزئیات سیاست ورود پیدا نمی کند .به همین جهت در مرحله دوم فکری خویش و آثار متأخرتر بر عدم ارتباط ضروری دینو سیاست نظر دارد و به نوعی حکومت اسلامی مبتنی بر نظام دینی را ممکن و مناسب نمی داند. به هر روی تبیین مبانی قوام بخش اندیشهسیاسی بازرگان در چارچوب اندیشه های دینی- نظری او، در این پژوهش نشان داده است که قرابتی آشکار و انداموار میان مباحث دینی ومقوله سیاست در اندیشه های او وجود دارد.با این حال به یک معنا،در نهایت امکان تأسیس یک نظام سیاسی را بر پایه نظام الهی-اسلامیمردود اعلام می کند و به جدایی دین و سیاست می رسد.

نویسندگان

حاتم قادری

استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

جلال حاجی زاده

دانشجوی دکتری اندیشه های سیاسی- دانشگاه تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابوزید، نصر حامد(1383). نقد گفتمان دینی، ترجمه حسن یوسفی اشکوری ...
  • بازرگان، مهدی(377 1)، مباحث بنیادین، مجموعه آثار()، بنیاد فرهنگی بازرگان، ...
  • بازرگان مهدی(1372). آخرت و خدا هدف بعثت انبیا، تهران: انتشارات ...
  • بازرگان، ‌مهدی(345 1). بعثت و ایدئولوژی، مشهد: انتشارات طلوع، چاپ ...
  • بازرگان، مهدی(1357). راه بی انتها، تهران: نشر جهان آرا، ‌چاپ ...
  • بازرگان، مهدی(1341). مرز میان دین و سیاست، تهران: شرکت سهامی ...
  • بازرگان، مهدی(343 1). مذهب در اروپا، تهران: شرکت سهامی چاپ ...
  • پدرام، مسعود(382 1). روشنفکران دینی و مدرنیته، تهران: انتشارات گام ...
  • داورسون، داوود(1381). دین و سیاست در دولت عثمانی، ترجمه منصوره ...
  • شجاعی زند، علیرضا(1380). دین، جامعه و عرفی شدن: جستارهایی در ...
  • جعفری، سید محمد مهدی(1375). «نکاتی چند پیرامون آخرت و خدا ...
  • خستو، رحیم(392 1).«ساخت یابی روشنفکری دینی؛ مطالعه موردی مهندس بازرگان»، ...
  • خواجه سروی، غلامرضا(3 39 1).«رابطه دین و سیاست در اندیشه ...
  • سروش، عبدالکریم(373 1). «آنکه به نام بازرگان بود نه به ...
  • حسین زاده نصرالله(1381).«نظریه اشراف دین بر سیاست»، فصلنامه علوم سیاسی، ...
  • رحمانی، تقی(384 1).«نسبت ناموزون منافع و بینش»، کانون آرمان شریعتی، ...
  • نجاتی، غلامرضا(377 1).خاطرات بازرگان: شصت سال خدمت و مقاومت، جلد ...
  • صانعی، قاسم، ابراهیم حاجیانی(393 1).«توسعه ایران از دیدگاه مهندس بازرگان»، ...
  • یزدی، ابراهیم (1373)، «مهندس بازرگان چرا نخست‌وزیر شد؟»، ایران فردا، ...
  • http ://www.ensa _ i _ i r/storage/Fi les/20 101005 122352-pdf ...
  • نمایش کامل مراجع