بررسی شیوه نقشکوبی بر جلدهای دوره سلجوقی با تأکید برنمونههای موجود در آستان قدس رضوی
محل انتشار: همایش ملی نقش خراسان درشکوفایی هنر اسلامی
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,552
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
NCKIA01_020
تاریخ نمایه سازی: 27 بهمن 1394
چکیده مقاله:
در افق تاریخ بشر، قدمت جلدسازی و صحافی همپای ساخت و نگارش کتاب ها تخمین زده شده که به منظور حفاظت و همین طور آذین کتاب انجام می شده است. هنرمندان مسلمان برای ایجاد نقوش با ساده ترین ابزار، هنرنمایی خود را آغاز کرده و با تفکر و خلاقیت، سعی در پیچیدگی و بالا بردن تنوع در نقوش نمودند. با نگاهی گذرا به جلدهای اولیه اسلامی (که غالباً از دوره سلجوقی به بعد در دسترس است) می توان مشاهده کرد که جلدهای هندسی وجود دارند که در دسته بندی جلدهای ضربی قرار می گیرند که گویا با وجود نقوش پرکار و واحد، از یک قالب بزرگ در اجرای آن استفاده نشده و تمامی سطح جلد با تک نقش های کوچک و ریز تبدیل به نقشی یکپارچه و هماهنگ گردیده و گاهی این نقوش ظریف به بافت تمامی سطح متن و حاشیه تبدیل شده است. در جلدهای هندسی دوران سلجوقی، موارد متعددی از این جلدها دیده می شود که نمونه هایی از آنها امروزه در آستان قدس رضوی به عنوان یکی از بزرگ ترین و مهم ترین مراکز آثار نفیس نگهداری می گردد. در میان منابع علمی و پژوهشی که در زمینه کتاب آرایی ایران موجود است، تاکنون پژوهش خاصی در زمینه روش نقش کوبی و نقوش آن صورت نگرفته است. از این رو، فقدان پژوهشی مستقل در زمینه این ابزار و تکنیک، ضرورت شناخت و تشخیص را در این هنر کاربردی ایجاد می کند تا با شناسایی این نقوش و تکنیک ها بتوان درصدد گسترش و توسعه نقوش و توجه به جنبه های دیگر این فن و هنر داشت. لذا هدف اصلی این مقاله، معرفی و شناخت تکنیک نقش کوبی در جلدهای چرمی دوران سلجوقی تا تیموری به عنوان نوع خاصی از روش جلدسازی ایرانی است که تاکنون به صورت مجزا و مدون به آن پرداخته نشده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فاطمه اخوان
دانشجوی کارشناسی ارشد رشته هنر اسلامی- دانشکده هنر دانشگاه شاهد-تهران.
فهیمه نوری دهنوی
کارشناس ارشد رشته صنایع دستی. دانشگاه غیرانتفاعی سوره. مدرس دانشکده غیرانتفاعی الزهرا و فردوس مشهد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :