کانی شناسی و ساخت و بافت افق های کانه دار کانسار مس رسوبی مارکشه(Redbed Type) در شمال غرب راور

در بلوک طبس از خرده قاره ایران مرکزی رسوبات Redbed (لایه های سرخ گره دو) یا سن ژوراسیک-کرتاسه، در محدوده وسیعی بین راور تا طبس در مسافتی پیش از 180 کیلومتر گسترش یافته اند. این رسوبات توسط واحد تبخیری-کربناتی کرتاسه، شامل شیل آهکی، مارن ژیپس دار، ژیپس و نهایتا آهک خاکستری ضخیم لایه پوشیده می شود. لایه های سرخ گره دو با ضخامت 1000-800 متر تناوبی از ماسه سنگ و کنگلومرای قرمز اکسیدان(هماتیت دار) و خاکستری روشن احیایی(دارای آثار فسیل گیاهی و پیریت) است که با ضخامت های متفاوت به تناوب تکرار شده اند. کانی زایی مس در این توالی از دو افق اصلی احیایی(4 زیرافق) تشکیل شده است. این افق ها از لحاظ لیتولوژی مشابه یکدیگر بوده و حضور عامل احیا مناسب (فسیل گیاهی و به مقدار کمتر پیریت) موجب تشکیل کانی زایی مس گردیده است. بخش های کانه دار به شکل عدسی با طول 300-200 متر و به ضخامت 6-0.2 متر در طول افق های احیایی دیده می شوند. کانی های مس، شامل سولفیدهای کالکوزیت، بورنیت، کوولیت، کالکوپیریت و کربنات مس شامل مالاکیت و به میزان کمتر آزوریت و اکسید مس(تنوریت) و نیز کریزوکلا می باشد. از مهمترین بافت های کانه می توان به بافت جانشینی، رگه و رگچه، دانه پراکنده، عدسی و نواری اشاره نمود. با توجه به ویژگی های کانسار مس مارکشه، از قبیل لیتولوژی، ژئومتری عدسی و لایه ای شکل و گسترش ناحیه ای آن، ساخت و بافت نواری، دانه پراکنده، رگه-رگچه و جانشینی، کانه شناسی، وجود آثار و بقایای گیاهی و تمرکز کانه زایی مس در ارتباط با آن، کانسار مس مارکشه را می توان یک کانسار مس با میزبان رسوبی و از نوع ( Redbed type sediment-hosted copper deposit) Redbed ) در نظر گرفت.

کلیدواژه ها:

افق های کانه دار ، کانسار مس ، Redbed ، مارکشه ، راور