زلزله خیزی و لرزه زمین ساخت گستره استان گلستان، شمال خاور ایران

مهمترین گسل های لرزه زای گستره استان گلستان را گسل های خزر یا مازندران ،شمال البرز، مراوه تپه، آشخانه، شاه کوه، بالکور، کرند، تکل کوه و داشلی برون تشکیل می دهند. این گسل های با روند شمال خاور-جنوب باختر تا شمال باختر-جنوب خاور و سازوکاری ژرفی رانده یا امتداد لغز چپ بر با مولفه معکوس در پهنه ساختاری البرز یا امتداد لغز راست بر با مولفه معکوس در پهنه ساختاری کپه داغ گزارش می شوند. بر اساس مطالعات لرزه خیزی، سازکار کانونی زمین لرزه ها، ژرفای سنتروئید و ساختار سرعتی پوسته البرز خاوری، لرزه خیزی در گستره مورد مطالعه به ژرفای 5-20 کیلومتری محدود بوده و وجود یک لایه لرزه زا در عمقی حدود 16-8 کیلومتر پیشنهاد می شود. مقادیر ß،نرخ رویداد سالیانه (برای بزرگای سطحی 4/3) و حداکثر بزرگای قابل انتظار از نظر آماری در گستره 250 کیلومتری از شهر گرگان به ترتیب 1/05،؛2/02 و 7/6 محاسبه شده است. با استفاده از روش کیکو در دوره بازگشت 100 سال، وقوع زمین لرزه هایی با بزرگاهای 6/7،6/3،5/9،5/8 و 6/4 به ترتیب در گستره های 150،100 و 200 کیلومتری شهر گرگان و استان های لرزه زمین ساختی شمال البرز و کپه داغ محتمل خواهند بود. به علاوه در گستره استان گلستان رویداد زمین لرزه ای با بزرگای 6/3Ms دارای دوره بازگشتی حدود 75 سال، زمین لرزه ای با بزرگای 7/2Ms دارای دوره بازگشتی حدود 475 سال و زمین لرزه ای با بزرگای 7/4Ms دارای دوره بازگشتی حدود 2475 سال خواهد بود.

کلیدواژه ها:

زلزله خیزی ، زمین ساخت ، گسل های جنبا ، استان گلستان ، شمال خاور میانه