بررسی عناصر خوانایی در منظر شهری بافت های فرسوده (نمونه موردی: بخش مرکزی شهری ایلام)

بافت فرسوده شهری بیشتر بر هسته تاریخی و مرکزی شهرها منطبق می باشد که با هر مقیاس و اندازه یادآور یک بحران و احیاناً ویرانی است. به عبارتی شهرها به مثابه موجودات زنده ای هستند که همواره نیاز به تجدید حیات دارند و برای ادامه حیات نیازمند احیای بافت های فرسوده ی خود هستند که متاسفانه امروزه اکثر شهرها به خصوص در نوسازی بافت های ناکارآمد و فرسوده به علت بی توجهی به معیارهای طراحی شهری با کاهش خوانایی روبه رو هشتند که نهایتاً باعث فقدان مطلوبیت منظر شهری شده است. با توجه به اینکه منظر شهری، ماهیتی است که به واسطه فعالیت های انسانی و همراه شدن آن با کالبد در طول تاریخ پدید می آید و در ذهن شهروندان تفسیر می شود و تلفیقی از منظر عینی، ذهنی و عاطفی شهر است که مبنای رفتار قرار می گیرد. لذا یکی از عوامل تأثیر گذار در منظر شهری خوانایی می باشد که به گفته لینج غرض از خوانایی این است که به اسانی اجزای شهری را بتوان شناخت و آنها را در قالبی به هم پیوسته به یکدیگر ارتباط داد که بدون درنظر گرفتن عناصر خوانایی نمی توان به منظر شهری مطلوب و سرزندگی در بافت های فرسوده دست یافت. لذا در این تحقیق سعی بر آن است با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و میدانی ابتدا به بررسی مفاهیم و تعاریف اولیه بافت فرسوده و منظر شهری پرداخته و در نهایت با لحاظ کردن معیارهای خوانایی که لینج تحت عنوان گره، لبه، حوزه، نشانه و راه از آنها یاد می کند به ارائه راهکارهایی برای ایجاد منظر شهری مطلوب و بازگرداندن سرزندی و آرامش از دست رفته به بافت های فرسوده شهر ایلام پرداخت.

کلیدواژه ها:

منظر شهری ، بافت فرسوده شهر ایلام ، خوانایی ، نظام بصری