بررسی تیمارهای مختلف هورمونی برتعداد و درصد کالوس های جنین زا در دو رقم خرما(مجول و برحی)

خرما یکی از محصولات مهم صادراتی ایران می باشد. تکثیر درختان خرما به دلیل چرخه زندگی طولانی و نبود روش های مناسب تکثیر رویشی به کندی صورت می گیرد. در حالت معمولی، تکثیر اثر ارقام خرما از طریق جنسی با بذر و غیر جنسی از طریق پاجوش صورت می گیرد.اما هر دو این روش به دلایل متعدد نامناسب به نظر می آیند و امروزه برای ریزازدیادی از کشت بافت استفاده می شود.بدین منظور پاجوش های 3-4 ساله دو رقم نخل جنوب ایران برحی و مجول از موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری تهیه گردیده و به آزمایشگاه منتقل شدند. قبل از انتقال پاجوش ها به آزمایشگاه در محیط گلخانه برگ ها و بافت های اضافی اطراف پاجوش ها به طور کامل جدا شدند و در نهایت، ناحیه انتهایی ساقه به همراه برگ های اولیه جهت انجام مراحل استریلیزاسیون وکشت به آزمایشگاه منتقل شدند. بعداز اتمام مرحله استریلیزاسیون، نوبت به برش و کشت ریز نمونه ها(جدا کشت ها) در محیط کشت مورد نظر رسید. پس از تشکیل کالوس های معمولی آنها به محیط های مختلف هورمونی جهت تولید کالوس های جنین زا منتقل گردیدند و در شرایط تاریکی و دمای 3+24 درجه سانتی گراد قرار گرفتند این تحقیق در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو عامل شامل ارقام مجول و برحی و عامل دوم تیمارهای هورمونی جهت تولید کالوس جنین زا، که عبارت بودند از: 1) بدون هورمون2) 10 میلی گرم در لیترD-4،2 ا3) 10 میلی گرم در لیتر D-4،2+3 میلی گرم در لیتر 2ip ا4) 5میلی گرم در لیتر در BAP+1 میلی گرم در لیتر Kinetin + 1 / 0 میلی گرم در لیتر NAA جدول تجزیه واریانس نشان می دهد که تمامی تیمارهای هورمونی در تعداد و درصد کالوس های جنین زادر سطح 1% معنی دار بودند و بالاترین درصدکالوس های جنین زا بعد از دوازده ماه درتیمار 5میلی گرم در لیتر در BAP+1 میلی گرم درلیتر Kinetin+0/1 میلی گرم درلیتر NAA ایجاد گردید. اما ارقام و اثر متقابل آنها معنی دارنگردید.

کلیدواژه ها:

خرما ، جنین های غیرجنسی ، هورمون D-4 ، 2 ، هورمون BAP