منطق فازی و کاربرد آن در مدیریت سیستمهای زیست محیطی

با افزایش ر وز افزون تخلیه آلاینده ها در اثر رشد جمعیت، صنایع و کشاورزی، تحلیل شرایط کیفی این منابع با توجه به کمبود داده ها و اطلاعات و عدم قطعیتها نیازمند استفاده از روشهای نوینی است که عدم قطعیتها و پیچیدگی شرایط مساله را درتصمیم گیری و سیاستهای مدیریتی لحاظ نماید . تئوری مجموعه های فازی که در سال 1965 توسط لطفی زاده ارائه گردید، ابزار مناسبی برای مدل کردن عدم قطعیتها و عدم صراحت در پارامترها و تحلیلهای چند معیاره جهت ارزیابی وضعیت کیفی سیستمهای محیط زیستی به شمار می رود . تفاوت مجموعه های فازی با مجموعه های کلاسیک در تعریف تابع عضویت فازی می باشد که درجه تعلق هر عضو به مجموعه را مشخص می سازد، در حالی که در مجموعه های کلاسیک یک عضو به مجموعه یا تعلق دارد یا ندارد . منطق فازی بهترین وسیله برای مدل سازی سیستم هایی است که دارای پیچیدگی زیاد بوده و داده های کافی از آن ها موج ود نیست یا اطلاعاتی که در مورد آن ها در اختیار می باشد مبهم و غیر صریح است . در این مقاله ضمن توضیح کلیات تئوری منطق فازی کاربردهای آن در زمینه تعریف شاخصهای زیست محیطی نظیر شاخص طبقه بندی کیفیت آب، پهنه بندی کیفی رودخانه با روش خوشه بندی فازی، مدیریت ریسک زیست محیطی، پیش بینی کیفیت آب مخازن با استفاده از سیستم استنتاج فازی، مکانیابی محل دفن زباله با استفاده از تلفیق GIS ومنطق فازی در تحلیل چند معیاره مکانی، ارزیابی وضعیت زیست محیطی و بررسی میزان تخطی از استانداردها ارائه شده است . بررسی های انجام شده نشان می دهد با توجه به تنوع و پیشرفت تکینکهای فاری این ابزار پتانسیل بالایی در تاثیرگذاری بر سیاستهای مدیران در تصمیم گیریهای زیست محیطی دارد که متاسفانه تا کنون در کشور ما به دلیل عدم آشنایی متخصصان محیط زیست همچنان بالقوه مانده است .

کلیدواژه ها:

منطق فازی ، عدم قطعیت ، تصمیم گیری زیست محیطی ، تحلیل چند معیاره