نقش هندسه جام جمشید و تاثیر آن در معماری برج رادکان

بناهای تقویمی از پر رمز ورازترین بناهای معماری میباشند. از اولین نمونههای آن یعنی بنای استون هنج تا نمونههای متاخر، همه موید سطح دانش بشر در دوران باستان و همچنین ارزش مفهوم زمان در ذهن انسان بوده است.در چند دهه اخیر، چندین بنای تقویمی و باستانی در کشورهای مختلف جهان شنا سایی شده است،همچنین شاهد کشف چندین تقویم آفتابی باستانی در کشور ایران بودهایم.بناهای تقویمی ایرانی بناهایی هستند که یا منحصراً برای کاربرد تقویمی ساخته شدهاند؛ و یا کاربرد خاص دیگری داشتهاند اما در ساخت آنان برخی ملاحظات تقویمی و نجومی نیز در نظر گرفته شده است. از نمونه بناهای تقویمی ایران می توان از رصدخانه یا تقویم آفتابی برج رادکان توس، رصدخانه یا تقویم آفتابی نقش رستم و رصدخانه یا تقویم آفتابی مجاور چغازنبیل نام برد. در این پژوهش برج رادکان توس که توسط خواجه نصیرالدین طوسی طراحی و ساخته شده است- مورد مطالعه دقیق قرار گرفته است. این بنا که تا قبل از پژوهش های مهندس فرضیاتی، تصور میشد یک برج مقبره و یا میل راهنما باشد، اکنون به عنوان یک بنای نجومی اعجابانگیز شناخته شده که شروع تابستان، زمستان، اعتدالین، سال کبیسه و پدیدههای نجومی دیگر را توسط آن شناسایی کرد.این پژوهش به شناخت ویژگیهای کالبدی و کارکرد نجومی این بنا، که بر اساس هندسه جام جمشید شکل گرفته است پرداخته است.

کلیدواژه ها:

بنای تقویمی ، برج رادکان ، جام جمشید ، رصدخانه