بررسی مبانی تربیتی روش عفو در قرآن کریم

روشهای تربیتی مستفاد از قرآن،گسترده و فراوان است. ازجمله ی این روش هاکه درزندگی فردی واجتماعی سهم عمده ای راتشکیل داده ، عفووگذشت است. از بررسی و مفهوم ارزشی عفو در آموزه های قرآن می توان گفت که عفو یکی از صفات جمالیهخداوند و به معنای صرف نظر کردن از خطای دیگری و خودداری از مجازات و سرزنش خطاکار می باشد؛ از آنجا که اخلاقیات و صفاتنیک انسانی، بازتابی از صفات پروردگار است، و انسان به دلیل دارا بودن مقام خلیفه اللهی بر روی زمین قابلیت آن را دارد که جامعجمیع اسماء الهی قرار گیرد. پس ظهور و نمود این رفتار ارزشی در انسان ارزشمند می باشد.درپژوهش حاضر به بررسی مبانی عفو خواهیم پرداخت. با پرداختن به مبانی، در پی آنیم که ببینیم این شیوه، بر چه پایه هایی استواربوده و این میوه، از چه ریشه هایی برآمده است. این بررسی، دو فایده در بر دارد . نخست اینکه با دریافتن مبانی این شیوه به فهمیژرفتر نسبت به آن دست خواهیم یافت . دیگر آنکه دلایل فقدان یا ضعف حضور چنین شیوه ای نزد ما و آئین تربیتی ما آشکار خواهدشد . به عبارت دیگر، اگر شیوه عفو در کار تربیتی ما دیده نمی شود یا کم دیده می شود، این امر ناشی از آن است که ما برمبانیچنین شیوه ای تکیه نزده ایم .در نتیجه، اگر در پی آن باشیم که از این شیوه در فرآیندتربیتی خود بهره بگیریم یا آن را قوتبخشیم، باید در فکر فراهم آوردن مبانی آن در نظام فکری و عملی خود باشیم.روش به کاررفته دراین تحقیق، توصیفی واطلاعات موجوددرآن به شیوه ی کتابخانه ای گردآوری شده است. مبانی، دردوحیطهخداشناسی وانسان شناسی بررسی گردید ومواردونکات زیر استخراج گردید: الف) خداشناسی: تراوش رحمت خداونددرهستی، تقدمرحمت برعذاب الهی، بخشودگی گناهان ازطرف خداوند ، پیشی گرفتن بخشش ورحمت خداوند ازانتقام او وهمچنین عفو ، ازاسماءالهی ازمبانی خداشناسی محسوب می شوند. ب) انسان شناسی: انسان جامع صفات الهی است ومی تواندخدای گونه رفتارکند.قرارداشتن انسان درمعرض خطاهاوگناهان نیز، ضرورت عفورامشخص می کند. ازمبانی دیگر، نقش حیاتی ایمان درکنترل امیال وغلبهبراحساسات وگام نهادن درمسیرگذشت افراد؛ توجه به عفوخداوند باوجودقدرت وتوانایی انتقام وقراردادن آن به عنوان الگو، که درعینتوانایی انتقام از بیشترگناهان چشم پوشی می کند.

کلیدواژه ها:

مبانی ، روش تربیتی ، عفو