تاثیر طراحی محیطی بر افزایش فرصت جرم و مدیریت فضاهای عمومی شهری (نمونه موردی: پارک فجر تبریز)

آنچه که به یک فضای شهری معنا می بخشد، حضور افراد در آن فضا و انجام فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و ... در آن میباشد. بنابراین فضاهای عمومی شهری و به طور خاص پارک ها، عرصه ای برای تعاملات اجتماعی هستند. از طرفی عواملمختلف در هر فضای شهری می تواند بر میزان این تعاملات و نوع آنها تاثیرگذار باشد. در سال های اخیر، پژوهشگران بسیاریدر سراسر دنیا به شناخت و بررسی این عوامل پرداخته اند که نتایج آن، رسیدن به چند نکته ی اساسی و موثر از جمله امنیتو جرم ستیزی در فضاهای شهری بوده است. یکی از انواع راهبردهای پیشگیرانه ی مکانیکی از جرم، پیشگیری از طریق طراحی محیطی، CPTED است که نخستین بار توسط جرم شناس آمریکایی، سی. ری. جفری ارائه شده است. CPTED بر توانایی هایی تکیه می کند که به متخلف کمک می کند تا بر عمل خلاف خود غلبه کند و در واقع هدف آن کاهش فرصتبرای رخ دادن جرم است. این نظریه شامل شش جز است که عبارتند از: تعیین قلمرو، نظارت، کنترل دسترسی، تصویر محیط(حفظ و نگهداری محیط)، سخت کردن آماج جرم و فعالیت های پشتیبانی. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی –تحلیلی انجام شده است. هدف از این پژوهش این است که به تحلیل و تجزیه ی پارک فجر تبریز براساس اصول مبانی نظریه ی CPTED برای پارک ها و فضاهای سبز پرداخته و نقاط قوت و ضعف آن را مشخص سازد؛ سپس عوامل تاثیرگذار بر افزایش جرم در این پارک را از میان این بررسی ها مشخص کرده و نتایج آن را بر عملکرد کنونی پارک ارزیابی کند و در نهایت عامل اصلی موثر بر ایجاد فرصت های جرم و بزهکاری در این پارک را مشخص سازد.

کلیدواژه ها:

، CPTED ، طراحی محیطی ، فرصت جرم ، تصویر ذهنی ، فضاهای عمومی