آشکارسازی نقش الگوهای کلان مقیاس چرخش جوی ـ اقیانوسی نیمکره شمالی درتغییر پذیری بارشهای شهراردبیل

گردش های جوی بسیار تغییر پذیرند، این تغییرات منجر به پیدایش الگوهای هوا و اشکالی از جریان های جوی می شوند که در مقیا سهای زمانی متفاوت رخ می دهند .الگوهای پیوند از دور معرف تغییرات کلانی است که در الگوی امواج جوی و رود بادها رخ می دهد و بر الگوی دما ، بارش، مسیر رگبارها و موقعیت و شدت رودبادها در قلمروهای وسیع اثر می گذارد .به همین دلیل الگوهای پیوند از دور موجد ناهنجار یهایی هستند که همزمان در نواحی ظاهر ا خیلی دور از هم دیده می شوند. محدوده مورد مطالعه این پژوهش شهر اردبیل بوده که در مرکز استان اردبیل واقع شده است . هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی الگوهای نوسانی نیمکره شمالی AO ،NAO ،NOI ،WP،WH/WP ،TSA ،TNA ،PNA بر بارش شهرستان اردبیل بوده است .بدین منظور از مقادیر بارش ماهانه و سالانه ی ایستگاه های سینوپتیک اردبیل در طی دوره ی آماری بلند مدت 1392- 1355 از اداره کل هواشناسی استان و همچنین مقادیر عددی سالانه شاخص ها از سایت اینترنتی Esrl اخذ گردیده است .روش اصلی مورد استفاده در این پژوهش استفاده از آمار تحلیلی ضریب همبستگی اسپیرمن، پیرسون، تحلیل مولفه های روند خطی و پلی نومیال می باشد و نیز روش تجزیه و تحلیل رگرسیون (Backward) جهت تعیین الگوهایی که بیشترین نقش در تغییرات بارش اردبیل را بر عهده دارند به کار گرفته شد .نتایج، بیانگر این است که همبستگی معنی دار بارش اردبیل با الگوی TSA در سطح اطمینان 99 درصد می باشد لذا الگوی فوق می تواند به عنوان الگوی مناسبی برای پیش بینی تغییرات بارش اردبیل به کار گرفته شود، همچنین بررسی ها نشان داد که ترسالی و خشکسالی ایستگاه سینوپتیک اردبیل با فازهای منفی و مثبت NAO دارای همبستگی معنی دار نمی باشند و ضرایب همبستگی بدست آمده نشانگر عدم وجود همبستگی معنی دار میان ایستگاه های مورد مطالعه با شاخ ص . NAO به صورت همزمان و با تأخیر یک تا سه ماهه می باشد

کلیدواژه ها:

پیوندازدور ، بارش ، الگوهای کلان مقیاس ، ضریب همبستگی وشهراردبیل