بررسی آسیب پذیری بافت تاریخی در مقابل زلزله با استفاده از A.H.P&G.I.S (نمونه موردی: محله تاریخی دردشت اصفهان)

پدیده های طبیعی چون زمین لرزه همواره وجود داشته و انسان امروزی علیرغم پیشرفت شگرف فناوری، توانایی جلوگیری از وقوع آنها را ندارد. در این میان، شهرها به دلیل انباشت سرمایه و تراکم بالای جمعیتی و نیز گستردگیشان به نسبت سایر سکونتگاههای انسانی، صدمات بیشتری را شاهد هستند. وقوع زلزله محتمل است و غیر قابل اجتناب. آنچه باعث بروز تلفات و آسیبهای جانی و مالی میگردد،ساخت وساز غیر اصولی انسان و عدم وجود برنامه به منظور مقابله با این پدیده ی طبیعی میباشد.به همین دلیل هدف اصلی تحقیق حاضر بر مبنای سنجش وتحلیل میزان آسیب پذیری بافت محله تاریخی دردشت اصفهان در مقابل زمین لرزه و مشخص نمودن پرخطرترین پهنه های موجود در محله با استفاده از G.I.S و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آسیبپذیری کالبدی و جانی در مواقع بحران، گذاشته شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه پژوهشهای کاربردی است، اما از نظر ماهیت به دلیل اینکه به منظور گردآوری اطلاعات در این پژوهش از روش مطالعه کتابخانه ای - اسنادی و مطالعات میدانی استفاده شده است، یک پژوهش پیمایشی به حساب میآید. به منظور انجام تجزیه و تحلیل دادهها نیز در این پژوهش از مدل A.H.P استفاده شده که در محیط G.I.S به کارگیری شده و محصول آن، نقشهی پهنهبندی محله به لحاظ آسیبپذیری در مقابل زلزله، میباشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که فاکتورهایی از بافت را میتوان در نظر گرفت که در کاهش آسیبپذیری آن بسیار موثر میباشند. از جمله ی این فاکتورها میتوان به: ساختمان، راه، قطعه بندی، کاربری، تراکم جمعیت و... اشاره نمود که هر کدام ویژگیهای خاص خود را نیز دارا میباشند. این فاکتورها به همراه شرایط حاصله ناشی از همجواری آنها، در کنار هم،مجموعه عواملی را ایجاد میکنند که در مواقع بحران سبب بروز رفتارهای ناگهانی از بافت میشود. نتایج مطالعات پیش رو نشان میدهد که میتوان با ایجاد تمهیداتی در این شرایط و داشتن نگاهی سیستمی نسبت به این عوامل، تغییراتی را در میزان آسیبپذیری بافت ایجاد نموده و تا حد زیادی شدت آسیبپذیری بافت در مقابل زلزله را کاهش داد.

کلیدواژه ها:

زلزله ، بافت تاریخی ، G.I.S ، A.H.P ، محله دردشت ، اصفهان