سایه ی معماری-مجسمه سازی مدرن بر سبک ساختمانهای پسامدرن

بسیاری از واژه ها، در جایگاه متعینی نایستاده، و حدود و ثغور مشخصی ندارند؛ هنر هم از این سنخ است. چیره ترین رویکرد در تعریف آن، تبیینی ست ماهوی که با استعانت از شروط لازم و کافی جهت اطلاق آن بر مصادیق اش، صورت میبندد. نحله ی ذاتگرایانه ی ذیربط، از جانب گرایش نوویتگن شْتاینی در فلسفه، نظریه ی الگوی نخستین در روانشناسی، و نحله ی علی دلالت در تحلیل انواع طبیعی، با تشکیک هایی دشوار روبه رو شده است. بنابراین، دیدگاه های تعریف گرا در این گستره ی گسترده، واجد منزلتی زبانزد نیستند. گرداگرد دنیای اکنون، که حقیقت به تأویل فروکاسته شده، و نظم تقابلی حاکم بر تفکر متافیزیکی به ورطه ی عدم قطعیت درغلتیده است، استیلای امکان محض و تصادف صرف، بر اصول ضروری و حکمت بالغه ی الاهی، سایه اش را گسترانده است. از اینرو، ادراک جهان به منزله ی فراگردی سیال و ناپایدار، نه از طریق مقولات ثابت، بل بهیاری آشوب مستمر قابل استحصال است. در این سیل صیروریت، آدمی مأمنی متقن نمییابد، و در پی بی مأوایی اونتولوژیک خویش، عمر را به سر می آورد. برای انسان این روزها، که چونان سوژه ای به خاک سپرده شده، دیگر معیاری استعلایی بر بالای آسمان شناخت وجودی تمامی هستندگان به شمار نمی آید، ادراک حسی تنهایی در زندان درون، به غایت آشناست. معماری تندیسگرا، که ساختمان را همچون مجسمه ای درسا به نمایش میگذارد، در درجهی اول، از ویژگیهای فرمی بنا، شامل شکل و سازه وابعاد، نسب میبرد. بدینسان، نخستین نمونه های آن را میتوان در ساختمانهای روزگاران پیشین، چون اهرام مصر و کلیساهای گوتیک، با تفطن به زیرمجموعه های صوری ابعاد و سازه، نظاره گر آمد. اما با برنگریستن رکن شکل، متعین میشود کهبرخی از خیزش های هنری مدرن، الهامبخش معماری مجسمه گون گشته اند. تندیس واری نوین در معماری، تعداد فراوانی از ساختمانهای پسامدرن را متأثر از خویش نموده است. این سبکهای ملهم، بر نئومدرن، پست مدرن، نئوکلاسیک، بن فکنی، فولدینگ، پرش کیهانی، سازه گرایی، هایتک و اکوتک، دیجیتال، پارامتریک، بایونیک، زیسترقم، و رشدیابنده، اشتمال دارند. تشریح موضوعات مطروحه، در نوشتار پیش رو مندرج است.

کلیدواژه ها:

معماری-پیکره تراشی ، سخن هنری ، اندیشه های پست مدرن ، معماری پسانوگرا ، بن فکنی