شبیه سازی تاثیر کاربرد زه آب بر عملکرد گندم و تجمع املاح در خاک لوم رسی سیلتی

در شرایط اقلیمی خوزستان از مرحله ظهور سنبله گندم تا رسیدگی فیزیولوژیکی (اسفند تا پایان فروردین ) بخش وسیعی از مزارع گندم که در مناطق جنوبی استان (43%) قرار دارند با تنش خشکی انتهایی فصل مواجه هستند کشاورزان در این ناحیه برای کاهش اثر تنش خشکی بر عملکرد گندم با آب زهکش (با دامنه شوری بین 4 تا 15 دسی زیمنس بر متر) اقدام به آبیاری مزارع می نمایند. که لازم است در این شرایط تمهیدات لازم برای کاهش آثار زیان بار ناشی از شوری اندیشیده شود در این تحقیق مدل SALTMED به منظور شبیه سازی تاثیر طولانی مدت کاربرد زه آب بر عملکرد گندم و تجمع املاح در پروفیل خاک و طراحی آزمایشات شبیه سازی با استفاده از داده های به دست آمده از آزمایشات مزرعه ای اجرا شده در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اهواز و ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور طی سالهای زراعی 90-1389 مورد ارزیابی و واسنجی قرار گرفت نتایج نشان داد که مدل SALTMED می تواند به عنوان یک ابزار مناسب برای ارزیابی تاثیر شوری آب آبیاری بر عملکرد گندم و شوری خاک مورد استفاده قرار گیرد. نتایج شبیه سازی عملکرد دانه پس از دوازده سال زراعی تحت شرایط کاربرد دو نوبت آب شور در مرحله ساقه رفتن و مرحله پر شدن دانه در خاک لوم رسی سیلتی (در شرایط زهکشی مناسب و اعمال سهم آبشویی جهت شستشوی املاح قبل از شروع فصل زراعی بعد) نشان داد که با افزایش شوری آب مورد استفاده (تیمارهای مختلف) عملکرد دانه کاهش می یابد. به طوری که درصد کاهش عملکرد به ازای کاربرد تیمارهای عدم آبیاری، آب آبیاری با سطوح شوری 4، 6، 8، 10، 12، 14، 16، 18 و 20 دسی یمنس بر متر به ترتیب برابر با 2/4%، 1/7%، 3/3%، 4/8%، 6%، 7/1%، 8%، 8/8%، 9/5% و 10/1% می باشد. همچنین استفاده از آب شور تا EC=16ds/m در بلند مدت افزایش معنی داری را در میزان املاح تجمع یافته در عمق های سطحی پروفیل خاک نشان داد.

کلیدواژه ها:

خاک لوم رسی سیلی ، زه آب ، شبیه سازی ، گندم ، مدل SALTMED